تاثیرات آلودگی هوا بر زنان باردار و جنین چیست ؟
تاثیرات آلودگی هوا بر زنان باردار : محققان هنوز تمام اثرات بالفعل آلودگی هوا را شناسایی نکردند. همچنین پزشکان نمی دانند چرا آلودگی هوا بـه برخی از بارداری ها آسیب می رساند اما برای برخی دیگر نه. هیچ راهی برای پیشبینی این کـه چه کسی پیامد های بارداری منفی را تجربه می کند، وجود ندارد. گرچه کارشناسان در حال حاضر معتقدند مواجهه در دسترس آلودگی هوا این خطر را افزایش می دهد. ما دراین قسمت از مجله تفریحی تالاب بـه این جزئیات بیشتر خواهیم پرداخت.
آلودگی هوا چیست؟
آلودگی هوا اشکال مختلفی دارد. بـه طور معمول، هوای آلوده از ازن، ذرات معلق، دی اکسید نیتروژن، دی اکسید گوگرد، اگزوز وسایل نقلیه، گازهای گلخانه اي ساختمان، دود دست دوم، گرد و غبار و مواد شیمیایی تشکیل شده اسـت.
آلاینده‌های خطرناک در هوا
سطح و نوع آلاینده‌هاي مختلف هوا در فصل‌هاي مختلف سال ممکن اسـت تغییر کند. درصورتی‌کـه آلاینده‌هاي موجود در هوا بیش از حد مجاز باشد، میتواند خطرهای جدی برای مادران بارداری کـه مدت زیادی در ان هوا تنفس کرده‌اند بـه دنبال داشته باشد. همچنین بسیاری از خانواده‌ها در فصل سرما از وسایل گرمایشی با سوخت فسیلی مثل بخاری نفتی و گازی در داخل خانه استفاده میکنند.
سوخت ناقص این وسایل گرمایشی میتواند گاز‌هاي سمی خطرناکی را در هوای خانه ایجاد کند. نفس کشیدن در هوای آلوده و سمی می تواند مشکلات تنفسی برای مادر ایجاد کند ودر اکسیژن‌رسانی بـه جنین تأثیر بگذارد. همچنین مواد سمی موجود در برخی از آلاینده‌ها ممکن اسـت تأثیرهایی مثل نقص‌هاي اسکلتی و ساختاری در جنین و حتی سقط جنین را بـه دنبال داشته باشد. بخشی از مواد آلایندۀ موجود در هوای ایران و تأثیر ان بر جنین در زیر آمده اسـت:
مطالب مشابه: تصاویری از آلودگی هوای شهر اصفهان
مونوکسیدکربن:
این گاز از سوختن ناقص سوخت‌هاي فسیلی آزاد میشود. تنفس گاز مونوکسیدکربن کـه گازی بی‌بو اسـت، میتواند باعث کاهش اکسیژن خون و منجر بـه تنگی نفس، سوزش چشم و مجاری تنفسی شود.
استنشاق طولانی‌مدت یا تنفس حجم زیاد گاز مونوکسیدکربن می تواند منجر بـه بیهوشی و حتی مرگ شود. از آنجا کـه زنان باردار، آسیب‌پذیرتر از افراد عادی هستند، ورود مونوکسیدکربن بـه خون میتواند در روند اکسیژن‌رسانی بـه جنین اختلال ایجاد کند و آسیب‌هایي را برای جنین داشته باشد.
دیاکسیدگوگرد:
یکی از منابع تولید‌کنندۀ این گاز سمی در شهر‌ها خودرو‌ها هستند. تنفس دیاکسیدگوگرد می تواند موجب نارسایی تنفسی و کاهش سیستم دفاعی ریه‌ها در مادر شود. کاهش سیستم دفاعی ریه در زنان باردار میتواند آن ها را در دسترس ابتلا بـه عفونت‌هاي ریوی قرار دهد.
ذرات معلق:
درصورت افزایش سطح ذرات معلق در هوا این ذرات می تواند تأثیرهای منفی بر سلامت مادر باردار و جنین داشته باشد. ذرات معلق موجود در هوای آلوده کـه در حد هشدار اسـت، میتواند منجر بـه مشکلات تنفسی برای مادرشود. همچنین این ذرات باعث کاهش اکسیژن‌رسانی بـه جنین و ایجاد نقص‌هاي ساختاری و اسکلتی یا حتی سقط میشود.
اُزُن:
گازهای تاسیسات صنعتی و نیروگاه‌ها ممکن اسـت حاوی ازن باشد یا باعث بـه وجود آمدن ان شود. تنفس ازن ممکن اسـت باعث درد قفسه سینه، سرفه، گرفتگی ریه و سوزش گلو شود. اگر فرد در مدت طولانی در دسترس ازن قرار بگیرد، ممکن اسـت بافت ریۀ او دچار زخم دائمی شده یا حتی بـه سرطان ریه مبتلا شود. گاز ازن باعث وخیم‌تر شدن برونشیت و آسم نیز می شود. صدمه دیدن ریه می تواند باعث کاهش اکسیژن دریافتی شود ودر زنان باردار ممکن اسـت اکسیژن مورد نیاز جنین تأمین نشود.
آزبست:
لنت ترمز وسایل نقلیه، کارخانه‌‌هاي صنعتی و نساجی‌ها میتواند منابع آزاد کردن آزبست باشد. تنفس آزبست ممکن اسـت بـه آزبستور و مزوتلیوما منجر شود. ابتلا بـه این بیماریها در دوران بارداری بسیار خطرناک اسـت و ممکن اسـت باعث تنگی نفس و کاهش وزن زن باردار و بروز مشکل در روند رشد جنین گردد. مزوتلیوما ممکن اسـت تا مدت‌ها تشخیص داده نشود و با کاهش حجم ریه، مشکلات زیادی بـه وجود آورد. در هوای آلوده طبق معمولً سطح آزبست دربخش‌هاي پرترافیک شهری خیلی بالاتر اسـت.
آرسنیک:
آرسنیک عنصری طبیعی اسـت کـه استفاده‌هاي مختلفی دارد. بـه عنوان مثال میتوان بـه استفاده از انها در علف‌کش‌ها و سموم دفع آفات گیاهی اشاره کرد. اگر چه سطح آرسنیک موجود در هوا چندان زیاد نیست، اما افزایش ترکیبات آرسنیک در هوا یا تماس طولانی‌مدت با ان ممکن اسـت باعث افزایش تولد کودکان با نقص‌هاي مادرزادی یا تولد نوزادان کم‌وزن شود. گرد و غبار و ذرات معلقی کـه از سمت مزارع یا شهر‌هاي صنعتی بـه مناطق مسکونی می آیند ممکن اسـت حاوی ذرات آرسنیک باشد.
پیشگیری‌های لازم در مقابل آلودگی هوا
اگر چه آلودگی هوا موضوعی اسـت کـه از اختیار مادر باردار خارج اسـت، اما او می تواند با رعایت نکات میزان تماس با آلاینده‌ها را کم کند.
آلودگی‌ها اگر چه مشکل بزرگی محسوب می شود اما نباید مادران احساس نگرانی کنند، بلکه بهتر اسـت درصورتی‌کـه در شهر‌هاي بزرگ زندگی می کنند، بـه هشدار‌هاي سازمان هواشناسی و همچنین مرکز بازرسی کیفیت هوا توجه کنند و اقدامات لازم را درصورت وجود وارونگی یا افزایش ذرات معلق انجام دهند. بخشی از اقداماتی را کـه میتوانید برای کاهش مشکلات ناشی از آلودگی هوا بـه کار ببندید در زیر آمده اسـت:
- بهتر اسـت در روز‌هایي کـه آلودگی هوا در حد اخطار یا حتی بیش از حد مجاز اسـت از خانه خارج نشوید.
- درصورتی‌کـه شاغل هستید یا لازم اسـت در روز‌هاي آلودگی هوا بـه خارج از خانه بروید، بهتر اسـت از قبل ماسک‌هاي مناسبی را تهیه کرده و با وسایل نقلیه بـه مقصد خود بروید و از پیاده‌روی در اینروزها خودداری کنید.
- فراموش نکنید در روز‌هایي کـه آلودگی هوا وجوددارد، نوشیدن حداقل دو لیوان شیر می تواند بـه شـما کمک کند. کلسیم موجود در شیر عناصر سنگین را بـه خود جذب میکند و باعث دفع آن ها ازبدن می شود.
- استفاده از هواساز یا بخور سرد در منزل میتواند از میزان آلودگی داخل خانه کم کند.
- در روزهایی کـه آلودگی هوا زیاد اسـت، از هر نوع فعالیت ورزشی شدید داخل و خارج از خانه پرهیز کنید.
درصورت شدت گرفتن علائمی نظیر تنگی نفس، سوزش مسیر تنفسی و سرفۀ شدید بـه دکتر مراجعه کنید.
تاثیر آلاینده‌های خطرناک موجود در هوا روی مادر و جنین
همان طور کـه میدانید میزان و نوع آلاینده‌هاي هوا در فصل‌هاي مختلف سال متغیر اسـت. چنانچه آلاینده‌هاي موجود در هوا بیش‌از حد استاندارد باشد، میتواند خطرهای جدی برای مادران بارداری کـه مدت زیادی در ان هوا تنفس کرده‌اند، داشته باشد.
از طرفی دیگر در فصل سرما با استفاده از سوخت‌هاي فسیلی میزان این آلودگی بیشتر میشود. نفس کشیدن در هوای آلوده و سمی میتواند مشکلات تنفسی برای زنان باردار ایجاد کرده ودر اکسیژن‌رسانی بـه جنین تاثیر بگذارد. بنابر این مواد سمی موجود در برخی از آلاینده‌ها میتواند عوارضی مانند نقص‌هاي اسکلتی و ساختاری در جنین بـه دنبال داشته باشد. با توجه بـه مسئله مهم آلودگی هوا زنان باردار باید بیشتر حواس خودرا جمع کنند تا خطری خود و جنین را تهدید نکند.
اقدامات لازم در برابر آلودگی هوا برای زنان باردار به چه شکلی است؟
باوجود این‌کـه هوای آلوده موضوعیست کـه از اختیار زنان باردار خارج اسـت اما می توان با رعایت مواردی میزان تماس با آلاینده‌ها را کاهش داد. این اقدامات شامل موارد زیر می باشد:
- تا جایی کـه ممکن اسـت در مواقعی کـه آلودگی از سطح استاندارد خود خارج اسـت، در خانه بمانید.
- در صورتی کـه شاغل هستید یا این‌کـه نا چارید از منزل خارج شوید، یک ماسک مناسب تهیه کرده و با وسایل نقلیه جابجا شوید.
- فراموش نکنید در روز‌هایي کـه آلودگی هوا وجوددارد، نوشیدن مایعاتی مانند شیر میتواند بسیار موثر باشد.
- کلسیم موجود در شیر عناصر سنگین را بـه خود جذب میکند و باعث دفع انها ازبدن میشود.
- استفاده از بخور سرد در منزل می تواند از میزان آلودگی داخل خانه کم کند.
- در روزهایی کـه هوا بـه شدت آلوده اسـت از هر نوع فعالیت ورزشی شدید داخل و خارج از خانه پرهیز کنید.
- درصورت تشدید علائمی نظیر تنگی‌نفس، سوزش مسیر تنفسی و سرفه شدید بـه دکتر مراجعه کنید.
- از مواد غذایی حاوی آنتی‌اکسیدان استفاده کنید.
- وجود گیاهان آپارتمانی جهت تصفیه هوا در منزل نه تنها جنبه زیبایی دارد، بلکه منجر بـه تصفیه کردن هوا می شود.
- بهتر اسـت از دستگاه تصفیه هوا در منزل استفاده کنید.
خطرات آلودگی هوا در دوران بارداری چیست؟
مطالعات جدید نشان می دهند امکان تماس مستقیم آلاینده ها با جنین از طریق اندامهاي تنفسی مادر، وجوددارد. رابطه بسیاری از بیماری هاي رایج در میان کودکان با تنفس هوای آلوده مادرانشان در زمان بارداری اثبات شده اسـت. با این وجود شاید بتوان گفت درحالی کـه آلودگی هوا برای تمامی افراد تهدیدات جدی را بـه همراه دارد، بیشترین میزان آسیب گریبان کودکان را می‌گیرد.
مطالب مشابه: بدترین تغذیه در هوای شهرهای آلوده
تولد نوزادان کم وزن
مطالعاتی در شهر پکن، یکی از آلوده ترین شهر هاي دنیا، گام بزرگی در جهت اثبات رابطه ي آلودگی هوا با تولد کودکان کم وزن برداشت. این تحقیق هم زمان با المپیک سال 2008 پکن ودر یک بازه ي زمانی کـه تمام کشور درگیر کاهش آلودگی هوا و افزایش کیفیت تنفس بودند، صورت گرفت و نشان داد ؛ مادرانی کـه ماه هشتم بارداری خودرا دراین دوران سپری می‌کردند، نوزادانی با 22 گرم وزن بیشتر نسبت بـه مادران باردار با همین شرایط درسال گذشته بـه دنیا آورده اند. بنابر این سلامت نوزاد با پاکیزه بودن هوای محیط رابطه ي مستقیمی دارد.
زایمان زودرس و اثرات مخرب آن
طبق تحقیقاتی کـه توسط موسسه محیط زیست استکهلم «SEI» صورت گرفته، سالانه نزدیک بـه سه میلیون نوزاد نارس در اثر آلودگی هوا متولد میشوند. کودکانی کـه زودتر از موعد بـه دنیا می آیند با خطر ابتلا بـه اختلالات عصبی و مشکلات فیزیکی مواجه اند. اگر چه زایمان زودرس ممکن اسـت بـه دلایل مختلفی اتفاق بیافتد،اما آلودگی هوا یکی از مواردی اسـت کـه می توان با ان مقابله نمود.
اوتیسم و رابطه مستقیم با آلودگی هوا
یک آمار تکان دهنده از مطالعه اي توسط محققان دانشگاه هاروارد نشان میدهد، مادرانی کـه در سه ماه پایانی دوران بارداری در دسترس مقدار زیادی از ذرات معلق و آلاینده هاي محیط قرار گیرند، دو برابر بیشتر از دیگر مادران با خطر تولد فرزند مبتلا بـه اوتیسم رو بـه رو هستند.
آسم و مشکلات پس از آن
آلودگی هوا باعث تشدید بیماری هاي تنفسی از جمله آسم می شود. این موضوع می تواند در مادران باردار بـه شدت خطرناک باشد چراکه آسم می تواند باعث مشکلاتی مانند پره‌اکلامپسی «شرایطی کـه در ان با بالارفتن فشار خون، عملکرد کبد و کلیه تحت تاثیر قرار می‌گیرد» شود. همچنین درصورت نادیده گرفتن مشکلات تنفسی مانند آسم در مادر و عدم اقدام مناسب در جهت، احتمال ابتلا کودک بـه مشکلات تنفسی نیز بـه شدت بالا میرود. بنابر این لازم اسـت تا حد امکان عوامل تشدید آسم توسط راهکار هاي مختلف کاهش یابد.
5 راهکار مقابله با آلودگی هوا برای زنان باردار
اگر چه مقابله با تمام تهدیداتی کـه سلامتی ما را بـه خطر می‌اندازند غیر ممکن اسـت اما یقینا باید بـه دنبال راهکار هاي مناسب برای پیشگیری و مقابله با عوامل قابل بازرسی باشیم . توجه بـه آماری کـه توسط سازمان جهانی بهداشت درسال 2014 منتشر شد، 92 درصد از جمعیت جهان در هوای ناسالم تنفس می کنند و این موضوع بدان معناست کـه همه ی ي ما در دسترس تهدیدات آلودگی هوا قرار داریم.
از گیاهان آپارتمانی تصفیه کننده هوا استفاده کنید
گیاهان بـه طور طبیعی هوا خانه شـما را تصفیه می کنند و بـه پاکیزگی محیط کمک خواهند کرد.هرچند کـه اینکار رابا سرعت بسیار کمی انجام می‌دهند اما وجود ان ها کمک کننده اسـت و علاوه بر تصفیه هوا باعث ایجاد حس نشاط و سرزندگی نیز می شود. سعی کنید کـه برای هر سی متر در خانه، حداقل یک گیاه آپارتمانی داشته باشید. شـما می توانید در مقاله گیاهان تصفیه کننده هوا درباره ي این موضوع بیشتر بخوانید اما گیاهان زیر برای تصفیه هوا مناسب هستند:
- گیاهان عنکبوتی
- سرخس بوستون
- گیاهان شمشیری
- انجیر مجنون
تاثیر خرید دستگاه های تصفیه هوا را جدی بگیرید
ما بیش از هشتاد درصد روز را در محیط هاي بسته اي مانند منازل یا محل کار سپری می‌کنیم ودر بسیاری از موارد هوا محیط هاي داخلی بنا بـه دلایل متعددی از جمله مصنوعات موجود در محیط، سیستم هاي گرمایشی و پخت و پز، آلوده تر از محیط هاي بیرونی اسـت. بنابر این پاک‌سازی هوای داخل ساختمان ها یکی از اصول اساسی برای مقابله با آلودگی هوا بـه شـما میرود.
یکی از معقول ترین راه هاي پاک سازی هوای ساختمان ها، استفاده از دستگاه تصفیه هوا میباشد. یک دستگاه تصفیه هوا باکیفیت قادر اسـت بسیاری از آلاینده هاي محیط را از بین ببرد و هوایی پاک را برای شـما بـه ارمغان آورد. یک دستگاه تصفیه هوا مناسب برای شـما، دستگاهی اسـت کـه برای اقلیم و محیط زندگی شـما و با توجه بـه نوع آلودگی کـه موجود در محل طراحی شده باشد. با کمک دیگر مقالات سایت می توانید، یک دستگاه تصفیه هوا مناسب را برای خرید انتخاب کنید.
تغذیه مناسب را فراموش نکنید
تاثیرات آلودگی هوا بر زنان باردار
ذرات آلاینده وارد بدن ما میشوند و بدن شروع بـه مقاومت می کند. پس از مدتی سیستم دفاعی ضعیف می شود و خطرات ناشی از آلودگی هوا بیشتر می شود. اما چگونه می توان سیستم دفاعی بدن را آماده این مبارزه کرد؟ جواب ساده اسـت: آنتی اکسیدان ها !
استفاده از مواد غذایی کـه آنتی اکسیدان دارند باعث پیشگیری و مقابله با سموم وارد شده بـه بدن خواهد شد. مواد غذایی کـه ویتامین C یا E داشته باشند حاوی آنتی اکسیدان هستند. کدام مواد غذایی این ویژگی را دارند؟
- سبزیجات
- روغن
- زیتون
- بادام میوه هایي مانند پرتغال، کلم، کیوی، گوجه فرنگی
از تهویه هوا استفاده کنید
هنگامی کـه در حال پختن غذا در آشپزخانه هستید یا از سیستم هاي گرمایشی استفاده می‌کنید و یا وقتی کـه دیوار هاي خانه را رنگ زده اید، آلاینده هاي جدیدی بـه محیط وارد میشوند.
بـه طور مثال هنگامی کـه از اجاق گاز استفاده می‌کنید، گاز دی اکسید نیتروژن بـه محیط وارد می شود، دراین هنگام استفاده از هود آشپزخانه بـه پاکیزه شدن هوا کمک می کند. گرچه تهویه هوا برای پاکیزه شدن هوا محیط کافی نیست اما یکی از راهکار هاي ساده برای کاهش آلودگی هوای محیط اسـت.
مطالب مشابه: آلوده ترین نقاط شهر تهران را بشناسید
در پایان
باید بگوییم کـه آلودگی هوا علاوه برتاثیر منفی در زنان باردار، بر آقایان نیز تاثیر ومنفی میگذارد و باعث کم شدن میزان جهش اسپرم در آنان می شود، در نتیجه باروری در آنان نیز کاهش پیدا می کند. برای نظارت این عارضه آقایان باید در زمان آلودگی هوا، درصورت استعمال دخانیات ان را محدود نمایند.
