چرا مهریه های ریالی به نرخ روز محاسبه می شود؟

چرا مهریه هاي‌ ریالی بـه نرخ روز ارزیابی می شود؟ همانگونه کـه می دانید ارزش پول بـه طور پیوسته بـه دلیل افزایش یا کاهش نرخ تورم در حال تغییر اسـت. در رابطه بـه با وجه رایج کشور ایران یعنی ریال با قطعیت میتوان گفت کـه ارزش ان در طی سال‌هاي‌ گذشته بسیار کاهش یافته اسـت؛ بنابر این در رابطه با بدهی‌هاي‌ ریالی و ارزش بـه روز ان‌ها سوال مطرح میشود.

یکی از مهمترین بدهی‌هایي کـه بر ذمه هر مردی می باشد، مهریه همسر اوست. در صورتیکه مهریه ایشان بـه صورت وجه نقد رایج مملکت تعیین شده باشد، درصورت مطالبه مهریه از طرف زن، ارزیابی مهریه بـه نرخ روز قوه قضاییه صورت میگیرد.

به زبان ساده مهریه چیست؟

بـه زبان ساده مهریه حقی اسـت کـه بعد از جاری شدن صیغه عقد بـه خانم تعلق میگیرد و میتواند پس از عقد یا در زمان طلاق بسته بـه نوع ان برای دریافتش بـه نرخ روز اقدام کند. بر اساس ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی بـه مجرد عقد زن مالک مهر می شود و می تواند هر نوع تصرفی کـه بخواهد در ان بنماید.

مهریه خانم حقی اسـت کـه تا زمانی کـه خود ایشان ان را نبخشد بر گردن آقا اسـت. اگر چه خیلی از افراد هنگام ازدواج مبالغ بالایی را بـه عنوان مهریه می‌پذیرند اما باید توجه داشت کـه این بدهی تا همیشه بر عهده آقا اسـت و چنانچه توانایی پرداخت ان را نداشته باشد دچار چالش‌هایي خواهد شد.

زوج موظف اسـت مهریه خانم را براساس انچه تعیین شده پرداخت کند مگر این کـه زوجه تمام یا بخشی از ان را ببخشد. در غیر این‌صورت حتی فوت آقا باعث هدر رفتن مهریه نخواهد شد و از ارث سهمی برای مهریه خانم درنظر گرفته می شود. بهتر اسـت مهریه براساس عرق روز و با سطح درآمدی زوج تعیین شده تا در آینده باعث مشکلات بین افراد نشود.

مطلب مرتبط: سوال و جواب های مهم در مورد مهریه در اسلام

دلایل مهریه های ریالی به نرخ روز محاسبه می شود چیست؟

طبق قانون و شرع اسلام مهریه در زمان عقد باید بـه زن پرداخت شود. اما در اکثر مواقع این اتفاق نمی افتد و تا زمانی کـه زن مهریه خودرا بـه صورت رسمی مطالبه نکند بـه ایشان پرداخت نمیشود. در دواقع می‌توان گفت مهریه یکی از اموال زن اسـت کـه بـه عنوان بدهی نزد همسرش باقیمانده اسـت.

در رابطه با قانون پرداخت مهریه به نرخ روز چنین می توان توضیح داد:

اگر مهریه بـه صورت طلا یا سکه باشد، با گذشت چند سال و تغییر ارزش پول، ارزش طلا و سکه همان‌ گونه ثابت می ماند. یعنی باتوجه بـه تغییر ارزش پول، ارزش طلا و سکه نیز افزایش یا کاهش مییابد. بنابر این هر زمان کـه خانمی مهریه طلا یا سکه خودرا مطالبه کند لایق دریافت هر انچه در عقدنامه ثبت شده اسـت میباشد.

اما در شرایطی کـه مهریه خانمی بـه صورت مبلغی پول نقد تعیین شده باشد، گذشت زمان سبب کاهش ارزش واقعی مهریه می شود. بـه همین دلیل برای مهریه هاي‌ ریالی قانونی درنظر گرفته شده اسـت کـه با استفاده از ان ارزش واقعی مهریه براساس ارزش پول در زمان مطالبه مهریه بـه زن پرداخت شود.

فرمول محاسبه مهریه به نرخ روز چگونه است؟

برای بـه دست آوردن نرخ روز مهریه میتوانید از سامانه ارزیابی آنلاین مهریه بـه نرخ روز استفاده کنید و یا از طریق فرمول زیر ان را ارزیابی کنید:

مبلغ مهریه مندرج در عقدنامه × «عدد شاخص سال قبل از مطالبه مهریه ÷عدد شاخص سال برقراری عقد»

عدد شاخص عددی اسـت کـه براساس نرخ تورم در پایان هر سال توسط بانک مرکزی تعیین و اعلام می‌گردد. از آنجایی کـه تا پایان سال بـه شاخص قیمت سالانه دسترسی وجود ندارد، برای ارزیابی مهریه بـه نرخ روز آخرین شاخص موجود، یعنی شاخص سال قبل از مطالبه مهریه ملاک قرار می گیرد.

محاسبه مهریه به نرخ روز در طلاق توافقی

در طلاق توافقی مهریه بر اساس توافقی زوجین اسـت و قانون پیشبینی خاصی دراین مورد نداشته اسـت. درواقع در طلاق توافقی، زوجین در مورد تمامی تعهدات و امورات بـه نتیجه رسیده سپس ان را بـه دادگاه اعلام میکنند.اگر زوجه قرار بود کـه مهریه را از زوج دریافت کند.

نحوه ارزیابی مهریه بـه نرخ روز بـه این صورت خواهد بود کـه اگر مهریه سکه باشد، سکه ها بـه قیمت روز ارزیابی خواهد شد ودر صورتی هم کـه مهریه مبلغ مشخصی باشد، طبق فرمولی کـه در بالا گفته شد ارزیابی می شود.

لازم اسـت آگاه باشید کـه همیشه نیاز بـه بخشش مهریه در طلاق توافقی نیست پس حتماً دراین زمینه از یک وکیل طلاق کمک بخواهید.توجه داشته باشید کـه نحوه ارزیابی مهریه بـه نرخ روز در طلاق توافقی در صورتی انجام می شود کـه زوج بـه زوجه مهریه اي پرداخت کند ودر صورت بخشیدن مهریه در طلاق توافقی نیازی بـه ارزیابی مهریه نیست.

مطلب مرتبط: در قانون جدید، آیا مهریه زندان دارد ؟

مهریه و عدم تمکین

در صورتی کـه خانم از آقا تمکین خاص و عام نکند بـه این معنا کـه روابط زناشویی را انجام ندهد یا بـه مسائل مربوط بـه خانه رسیدگی نکند، مهریه ایشان محفوظ میماند و عدم تمکین ارتباطی بـه مهریه ندارد. در صورتی کـه خانم از آقا تمکین نکند منفقه بـه ایشان تعلق نمیگیرد.

مهریه و حق حبس

حق حبس آن گونه تعریف می شود: زوجه بعد از جاری شدن صیغه عقد ودر شرایطی کـه خانم دوشیزه باشد، روابط زن و شوهری با همسرش برقرار نکرده و مهریه‌ او بـه صورت عندالمطالبه و حال درنظر گرفته شده باشد، می تواند در خواست مهریه کند و تا زمانی کـه مهریه ایشان پرداخت نشود می تواند از همسرش تمکین نکند.

بخشیدن مهریه در محاسبه مهریه به نرخ روز

همان طور کـه گفته شد خانم بعد از جاری شدن صیغه عقد مالک مهریه اسـت ودر هر تاریخی کـه مطالبه مهریه بکند، آقا موطف بـه پرداخت ان اسـت. اما اگر خانم تمایل داشته باشد می تواند مهریه اش را ببخشد. بخشیدن مهریه شرایط خاصی دارد کـه باید رعایت شود.

بـه طور مثال هیچ اجباری بر روی خانم برای بخشیدن مهریه وجود ندارد و خانم با میل و اراده شخصی می تواند مهریه را ببخشید. بخشیدن مهریه باید حتماً در یکی از دفاتر ثبت اسناد رسمی بخشیده شود ودر صورتی کـه قرار بر بخشیدن مهریه باشد نیازی بـه ارزیابی مهریه بـه نرخ روز نیست.

مهریه و خیانت

خیلی از خانم‌ها و آقایون از مشاوران حقوقی ما می‌پرسند کـه ایا درصورت خیانت خانم مهریه بـه ایشان تعلق میگیرد یا خیر؟ بهتر اسـت بدانید کـه مهریه در هر صورت بـه خانم تعلق می گیرد و خیانت منافاتی با وصول مهریه ندارد ودر هر زمان کـه خانم تقاضای وصول مهریه کند باید ارزیابی مهریه بـه نرخ روز انجام شود.

مطلب مرتبط: مهریه های جالب و عجیب دختران ایرانی

محاسبه مهریه به نرخ روز بعد از فوت شوهر چگونه است؟

زن می تواند پس از فوت شوهرش مهریه خودرا از ماترکه مرد مطالبه کند. دراین حالت برای ارزیابی مهریه بـه نرخ روز، عدد شاخص سال فوت مرد ملاک محاسبات قرار دارد. یعنی اگر مردی درسال 1398 فوت کرده باشد و همسر ایشان درسال 1402 نرخ روز مهریه خودرا مطالبه کند، شاخص سال 1398 درصورت کسر قرار میگیرد.

و در پایان

در گذشته مهریه اکثر افراد با مبالغی مشخص از وجه رایج مملکت مشخص و تعیین میگردید. اما بـه دلیل نرخ تورم شدید سالانه، بـه مرور مبلغ تعیین شده ارزش خودرا از دست داده و بـه مبلغ ناچیزی تبدیل می گردید.لذا برای جلوگیری از این مشکل، درصورت مطالبه مهریه از طرف زوجه ابتدا نرخ مهریه بـه روز رسانی می شد سپس مرد موظف بود ان را بـه زوجه پرداخت نماید.طریقه بـه روز رسانی نرخ مهریه بـه این صورت اسـت کـه ابتدا باید نرخ و شاخص تورم سال مطالبه مهریه تقسیم بر نرخ و شاخص تورم سال ثبت عقد ازدواج شود سپس عدد بـه دست آمده ضرب در میزان و مبلغ مهریه شود تا نرخ بـه روز مهریه مشخص گردد.