مراحل رهایی از احساس عزت نفس پایین

مراحل رهایی از احساس عزت نفس پایین

مراحل افزایش خود پنداره و عزت نفس : 

امروز با توضیحی از مراحل افزایش خودپنداره و عزت نفس را برای شما عزیزان فراهم نمودهایم با مطالعه این مطالب به نتیجه مناسبی برسید 

 

1- با خود مثبت حرف بزنید .

صدایی در ذهن شما وجود دارد که مدام نجوا می کند.
این صدا بخشی از عزت نفس شماو اغلب منفی هست وجملاتی ازاین قبیل می گوید، من خیلی چاق هستم یا من خسته ام.این قیبل جملات بعداز مدتی درشما تأثیرمنفی می گذارد ومثلا شما احساس خستگی میکنید اما نکته دیدنی این هست که شمانمی توانید ندای درونی خود را برای ایجادعزت نفس وساختن الگو هاي مؤفقیت،برنامه ریزی کنید.شگردکار،بهرهگیری ازعبارتهاوجمله هاي مثبت هست.

 

من شاد هستم ، من سالم هستم ، من معرکه ام ! چند تا از جمله هاي مفید وهمه منظوره میباشند .  این جمله ها را بارها وبارها در ذهن خود با صدای بلند تکرار کنید ،یا حتی انها را بنویسید . اهمیت آن در این هست که این جمله رابه زمان حال وباایمان بیان کنید.هرگاه ندای درونی خودراشنیدید که شروع به ایجاداحساس منفی درشمامی کندآن رامتوقف سازیدوجملة مثبتی رادرباره همان موضوع، جایگزین آن کنید.این شیوه راامتحان کنیدوآنگاه خواهیددید که صحبت کردن باخود وسیلةسودمندی درایجاد اوضاع مثبت هست.

 

2-شخصیت جدید خود را تجسم کنید.

این امر اساسا همانند اصل بهرهگیری از جملات مثبت هست ، با این تفاوت که به جای بهرهگیری از کلمات ،در این جا از عکس هاي بهرهگیری می شود.  آیا می خواهید لاغرتر و سالمتر باشید؟ خودتان را به این صورت تجسم کنید . آیا می خواهید ارتقاء شغلی پیداکنید؟خودتان رادرنقش سمت جدیدتجسم کنید زمانی را به تجسم خود اختصاص دهید تا وارد جزئیات امرشوید وازشخصیت جدیدخودلذت ببرید چنانچه این تصویررا دایما” ایجاد و تقویت کنید،پذیرش رفتارهایی که آن راتحکیم می کند آسانتر خواهد بود.

3-افرادی را بیابید که بتوانید از آنان چیزی بیاموزید .

پواضح هست که افرادبسیاری وجوددارند که بامشکلات ومسایلی مانندمشکلات شما مواجه شده اندشمامی توانید با الگو قرار دادن آنان ،چیزهای زیادی بیاموزید .

 

4-به وادی های جدید قدم بگذارید .

اغلب عزت نفس ما به سبب کوته بینی نسبت به زندگی،دچارافت ونزول می شود هنگامی که برروی جنبة خاصی از زندگی بیش از حدیابه حدی بسیار طولانی تمرکزمی کنیم،عمق نگری خودرااز دست میدهیم.مسایل کوچک،بزرگ میشوند و وقایع بسیار اکثر از ارزش حقیقی خود اهمیت می یابند آیاچنین موردی برای شمانیزپیش آمده هست؟اگراین طور هست.پس وقت آن هست که واردوادی جدیدشویدمثلا میتوانید به یک گشت سیاحتی یا یک سفر ما جراجویانه بروید.

5- اهداف خود را تعیین کنید 

 افرادی که برای خوداهدافی روشن  دقیق وقابل اندازه گیری تعیین می کنند. انچه راکه می‌خواهند به دست می آورند.تعیین اهداف،بخش بسیارمهمی ازساختن عادات مثبت ودرنتیجه افزایش عزت نفس به شمار می‌آید..

 

6-اتفاقات ناخوشایندزندگی را بپذیرید.

مامی توانیم بیشترازآنچه فکرمی کنیم، زندگی خود را بازرسی کنیم . با وجود این مواردی هست که هیچ کنترلی نسبت به آن ها نداریم و وقایع وامور نا خوشایند وظاهرا” غیر منصفانة بسیاری در زندگی ما وجوددارد

 

به عبارت دیگر ، گهگاه این امور واتفاقات ضربه اي به ما وارد می کند بروز این اتفاقات به خواست و ارادة ما نبوده هست وکاری برای ممانعت ازآنهانیزنمی توان انجام داد. پس بهتر هست شانس واقبال را فراموش کنید . این که زندگی چگونه باید باشدرافراموش کنیدوآن راباهمین اتفاقات جاری وغیر قابل پیش بینی بپذیرید .
در واقع ،شما میتوانید از لحظاتی که عزت نفس شما دچار افت ونزول میگردد ، بهره جویی کنید افسردگی وغم واندوه ونگرانی ، همگی درشماایجادخودخوری می کند.بنابراین میتوانید آن رااصلاح کنید وبرای زندگی خودبرنامه ریزی مجددی انجام دهید.

 

7- بادیگران مشورت کنید.

گاهی اوقات ممکن هست با مشکل بزرگ خاصی در زندگی خود مواجه شوید ، مثل ابتلا به مریضی خطرناک ، یا ممکن هست دچار عادت مخربی مثل بهرهگیری نادرست از داروها یا پرخوری شوید. دراین مواردکمک دیگران می تواندکلیدمشکل شماباشد.

 

 

8-بروسوسة عادات ناپسندخودغلبه کنید.

عادتهای ناپسند ،رفتارهای دیرینه اي میباشند که شما را به سمت خود میکشند هنگامی که به سراغتان می‌آیند . رهایی از انها دشوار هست و به راحتی شما را به این نتیجه می‌رسانند  که « نمیتوانید با این حالت کنار بیاید» نکته این هست که مجبور نیستید با آن کناربیایید وسوسة عادات ناپسند معمولا؛ کمتر از دو دقیقه طول می‌کشد آن ها شما را فریب می‌دهند که تصور کنید تا ابد دست از شما بر نمی دارند.
بنابراین هر گاه هوس عادات ناپسند به سراغتان آمد. سعی نکنید آن را نادیده بگیرید ، بلکه روی آن تمرکز کرده  وبا اعتماد به نفس آن را تحمل کنید.

 

 

9-سه هفته آن را امتحان کنید .

سازگاری با عادت ها ورفتارهای اخیر مستلزم زمان هست . معلوم شده هست که هررفتار جدیدی اگر به مدت سه هفته دنبال شود .احتمال چندان به صورت یک عادت دایمی در می‌آید . در ابتدا ، رفتار اخیر ،غریب به نظر می‌آید ومستلزم تلاش آگاهانه هست . اما بعداز سه هفته به صورت بخشی از وجودتان درمی آید. اگر واقعا مصمم هستید که تحولی ایجاد کنید خود را وادار کنید که با آن حداقل به مدت سه هفته زندگی کنید .

 

 

10- باافراد مثبت اندیش معاشرت کنید.

سعی کنیدکه اکثر در کنار افراد مثبت اندیش باشید : افرادی که نسبت به زندگی وپیشامدهای آن اشتیاق زیادی دارند . اینگونه افراد شمارا در پیشرفت وتعالی یاری می کنند و متقابلا” این امکان را فراهم می آورند که شما نیز آنان را در رشد وپیشرفتشان حمایت کنید.این امر، بخش بزرگی از فلسفة زندگی ودوستی هست.

 

 مراحل رهایی ازاحساس عزت نفس پایین

به اعتقاد روانشناسان اشخاص پیروز کسانی میباشند که حقیقتا خود خودشانند و باطناً آزادند و وارسته . واشخاص ناموفق و شکست خورده کسانی میباشند که حقیقتاً منکر خویشتن خویش میباشند و شادی و نیروی حاصله از درستکاری و صداقت نسبت به خود را نپذیرفته اند .

 

حال برای آنکه از احساس عزت نفس پایین که مانع از موفقیت در زندگی هست رهایی یابید  و تحولی بزرگ در زندگی خویش ایجاد کنید و از عزت نفس بالایی برخورددار گردید ،به بیان روشهایی برای افزایش عزت نفس در سه مرحله میپردازیم :

 

مرحله اول – عدم ارزیابی خود با دیگران:

 

هرگز خود را با دیگران ارزیابی نکنید چرا که هر چقدر هم شما بخواهید ارزیابی شما منطقی نیست .

اصول عدم ارزیابی خود با دیگران  ارزیابی منطقی از خود :
به دلایل زیرنمی توانیم ارزیابی منطقی ازخودمان بکنیم :

–  ما نمیتوانیم خود یا افراد دیگر را با یک مشخصه به طور منطقی مورد قضاوت قرار دهیم.

–  در خیلی از مواقع انتقادها بر اساس تعصبات هست .

–  خصوصیات انسانی بی همتا و تقریباً بی انتهاست .

–  میزان دقیقی برای این که چه کسی مفید و یا بد هست , وجود ندارد و کسی نمیتواند ادعا کند که می تواندخصوصیات مفید ویا بد را به طور کامل تشخیص دهد.

 

احساس ضعف وکاستی های بشر:

واقعیت آن هست که ما انسانها دارای ضعف هایي هستیم .
به همین علت به سادگی نمی‌توانیم آن چه راکه دوست داریم ، انجام دهیم .مثلاً تعدادی از ما قوی هستیم، عده اي آشپز ماهری هستیم و… به هرحال اکثریت افراد نمیتوانند در بیش از یک یا دو کار برجستگی و تبحر بسیار بالایی پیدا کنند .احساس شما در دستیابی به اهدافتان بسیار مهم هست .بنابراین با اندکی تغییر احساس و نوعی دیگر مسئله را بررسی کردن ، متوجه تغییر در افکار خویش و به دنبال آن در رفتار خود خواهید شد. و به اهداف منطقی خود خواهید رسید .

 

بی اطلاعی :

فقدان اطلاعات کافی نیز می تواند عامل موثر برای موفقیت پایین باشد.
اگر می خواهید خود را برای اشتباهات ببخشید،بی اطلاعی علت کاملاً قانع کننده اي  هست.
به هر صورت ، سرزنش خود، عملی کاملاً مسخره هست . گرچه اگر مایلید که خود را سرزنش کنید
و اینکار را درست میدانید ، مفید بکنید . اما به نظر روانشناسان هرگز برای بد انجام دادن
کاری که هیچگاه بهتر انجام دادنش را یاد نگرفته اید. بی ارزش تصور کردن خودتان معنایی نداردوقابل تصور نیست.

 

 آشفتگی :

 آشفتگی خاطر و اوضاع زندگی خیلی از مواقع مانع از موفقیت می شود.
اصولاَ وقتی افراد اکثر از خودشان متنفر میشوند ، خطاهای بیشتری را انجام میدهند .
چون نسبت به خود احساس بدی دارند و می‌خواهند خود را اکثر تنبیه نمایند،
لذا اعمال غلط دیگری رانیزمرتکب میشوند. اصولاً وقتی ما عصبانی ، افسرده ، ترسیده‌ایم
و یاحسدورزی می کنیم،به سادگی نمی‌توانیم آدمی با کفایت و با عملکردی مناسب باشیم
پس بهتر هست موقع مشکلات ، در رفع آن بکوشیم ، و با احساس گناه ناراحتی و اعمال خود تخریبی دیگر ،
خود ما را در مشکلات بیشتری غوطه ور نسازیم

 

 

خودتان را بپذیرید:

خود پذیری برترین راه حل هست . برترین کاری که می‌توانید
برای صفات مفید و بد خود انجام دهید ، این هست که اگر میتوانید آن ها را تغییر دهید
و یا این که درحال حاضر و یا برای همۀ وقت انها را بپذیرید . پس بهتر هست از حالا خود
و دیگران را همانطور که میباشند بپذیرید و هیچ گاه از خود و دیگران متنفر نباشید
وعشق ورزی تان هم نسبت به خودتان و دیگران متعادل باشد.

 

مرحله دوم –

اعتماد داشتن تا می‌توانید اعتماد رفتارتان را در اساس هاي گوناگون مثل اعتماد دوستی ،
اعتماد کاری ، اعتماد فرهنگی و…  بالا برده و افزایش دهید برای این امر لازم هست
که اصول انضباط رفتاری را نیز رعایت کنید

 

که این اصول عبارتنداز:

1- کار را به تأخیر نیندازید:

سعی کنید به نتایج بلند مدت و دیر پا نسبت به منافع کوتاه مدت دقت بیشتری نمائید .
اگر همۀ وقت مسّرت و خوشی فوری را بر لذّت به تأخیر افتاده ، مقدم دارید ،
احتمال این که در پایان فردی مفلوک و بیچاره باشید .چندان هست این اصل از انضباط رفتاری از همۀ اصول دیگر مهمتر هست
و رعایت آن می تواند انجام بقیه اصول را آسانتر کند.

 

2- صبر داشته باشید و استمرار در کارها را پیشه کنید:

 

انجام و استمرار کارها برای مدت طولانی دومین تکنیک اساسی به سوی موفقیت هست
ریشه این مشکل بی صبری و ناشکیبایی هست .
یادگیری هر مهارتی ، مدت زمان زیادی را می طلبد و باید برای هر کاری که انجام میدهید
به اندازه اي که نیازدارد ، زمان بگذارید.

 

3- گامهای کوچک و استوار امروز ، پایه گذار فردائی روشن :

 

کامل بودن هر کار ، بستگی به اندازه آن کار دارد . معمولاً کارهای کوچک در زمانی کم مطرح و به انجام میرسند
و کارهای بزرگ در زمانی دراز . پس بهتر هست کارها را به اندازه هاي مورد نیاز تجزیه و کوچک کنید ،
تا از انجام ندادنش پرهیز نمائید زیرا به مرور حرکت کردن به سوی هدف باعث کاهش به مرور اضطراب
و پریشانی هست و آن سبب موفقیت در کارها می شود.

 

4- از تجربیات گذشته درس بگیرید:

 

تجزیه و تحلیل و توضیح بعضی از اعمال و نتیجه گیری آن ها در کنار بررسی دقیق نقاط ضعف
و قوت یک رفتار نیز در پیشرفت یک فرد نقش اساسی دارد . و خیلی از مواقع سبب موفقیت می شود.

 

5- پاداش و تنبیه :

در قبال کارهای درست به خود پاداش دهید و در قبال کارهای نادرست خود را جریمه کنید .
برای این که همان اندازه که تقدیر در انجام درست کار حائز اهمیت هست ،
مواخذه برای انجام نادرست کار نیز مهم هست تحقیقات نشان داده که خود تقدیری در قبال کارهای درست می تواند
رفتار را نیرومند سازد ، گفتار منفی آنرا تضعیف می کند .
و مانع از پیشرفت کارها می شود.

 

مرحله سوم- برانگیختن احترام دیگران نسبت به خود:

برای آنکه احترام دیگران را نسبت به خود برانگیزید ، باید قاطعیت داشته باشید .
بدون مهارت قاطعیت تقریباً غیر ممکن هست که بتوانید احساسات مطمئن خود پذیری داشته باشید
بنابراین یادگیری مهارت قاطعیت برای شما و هرفرد دیگری  ضروری به نظر میرسد .
که عباتند از :

 

1- پرهیز از خشم :

اگر می خواهید که در امر قاطعیت پیشرفت نمائید از عصبانی شدن و خشم پرهیز کنید .
چون رفتار توأم با سیاست ، تمایل افراد را به تسلیم در مقابل شما افزایش می دهد
بالعکس در صورت پرخاشگری و داد و فریاد ، حس کینه توزی را افزایش میدهید .

 

2- پرهیز از احساس گناه :

از احساس گناه و تقصیر به شدت بپرهیزید چون که در احساس گناه فکر میکنید
بی ارزش ،پست و افرادی بی خاصیت و دوست نداشتنی هستید ، چون ناشایست عمل کرده اید .
احساس گناه می تواند سر منشاء تعداد زیادی از مشکلات روانی و شخصیتی باشد
که در موارد وخیم تر منجر به خودکشی و افسردگی هاي شدید می شود بنابراین بهتر هست
از احساس گناه و تقصیر دوری کنیم .

 

3- پرهیز از دلسوزی زیاد:

از دلسوزی و ترحم بی مورد و چندان برای دیگران بپرهیزید نکته مهمی که مردم آنرا در نظر نمی‌گیرند،
این هست که دقت به مردم لطف کردن نسبت به آنان و رفتار خوبی با آن ها داشتن کار خوبی هست
که همۀ بر روی آن تاکید دارند و دیگران را نسبت به اینکار تشویق می کنند.
اما دقت بیش از اندازه و غیر معقول مسئله دیگری هست که باید بررسی شود، و از آن پیشگیری به عمل آورد.

 

4- نترسیدن از تایید نشدن:

از تأیید نشدن ترس نداشته باشید . شاید بدون اغراق باید گفت که یکی از بزرگ ترین ترسهای متعارف در بین عامه مردم،
ترس از تأیید نشدن هست همۀ ما میخواهیم که مورد تأیید دیگران قرار بگیریم و انها ما را بپذیرند ،
که گرچه امری مطلوب هست . اما این که فکر کنید برای تأیید گرفتن از انها باید هر کاری که میخواهند
انجام دهید و آنگونه که می‌خواهند تفکر و رفتار کنید فکری نادرست و نقض کامل قاطعیت و استقلال هست .

بنابراین با بکار بردن گامهای ذکر شده می‌توانید از احساس عزت نفس پایین رهایی یابید .
و تحولی بزرگ در زندگی خویش ایجاد کنید و از عزت نفس بالایی ‹ سلامت روانی › برخوردار گردید
پس با داشتن عزت نفس بالا میتوانید بر اضطراب و افسردگی و ناراحتی هاي روحی خود غلبه کنید
و به طور کلی دارای شخصیت سالم و موفقی باشید.

 

روش های تربیتی موثر بر عزت نفس

 

1- روشهای ابراز توانایی ها :

2- روش تغافل :

1- روشهای ابراز توانایی ها :

 

این روش بر این فرض استوار هست که هر گاه انسان در سایه شرافت خود در در عرصه هاي
گوناگون حیات توانا ببیند و بیابد که کاری از دستش بر می‌آید احساس عزت و سربلندی خواهدکرد و هر گاه ببیند
که در انجام کارهای مربوط به خود ناتوان هست احساس سرافکندگی و ذلت خواهد داشت.
پس لازمست امکانات و اساس عزت نفس در فرد ایجاد شود. این اساس عزت که می شود آن را “احساس عزت” نیز نامید
باید به عزت حقیقی برسد زیرا احساس عزت مطلوبیت تمام ندارد و باید در مسیر خود عزت قرار گیرد
تا از لغزیدن در ورطه خودبینی مصون بماند. خود بینی آفتی هست که برای فرد ایجاد می شود
که مظهر توانایی هاي گوناگون قرار گرفته و توسط والدین یا مربیان برای توانایی هایش مورد تایید واقع شده هست.

 

2-روش تغافل :

بروز ضعف ها موجب زایل شدن عزت نفس می شود. پس اختفای آن موجب حفظ عزت می شود
در مورد خطای فرد اگر احتمال می‌دهیم که موجب گناه و تقصیر شده در فقه اسلامی نباید اعتنا کنیم
چه برسد به تجسس در آن و لذا اسلام آن را نهی می کند تا عزت افراد باقی بماند. اما اگر یقین حاصل شد
که فرد خطا کرده زمان تغافل زمانی صادق هست که فرد گمان می کند خطایش را پنهان نگه داشته
و اگر هم آشکارشده آن را با توجیه هاي نادرست خود می پوشاند. لذا در این جا هم لازم هست

 

به توجیهات فرد گردن نهاد گر چه به عدم صحت انها واقع هستیم. تغافل اضافه بر این که نشانه بلاهت
و ساده لوحی مربی نیست مایه بزرگواری او نیز هست. خطرناک ترین لحظه در تربیت زمانی هست
که فرد خود را از فروپوشیدن خطای خود بی نیاز ببیند و پرده حیا و عفت را پاره کند
“عظموا اقدارکم بالتغافل عن الدتی من الامور”: قدر و منزلت خویش را از طریق تغافل نسبت به امور پیش پا افتاده بزرگ دارید «فلسفی, 1356, ص 224».

 

  عزت نفس و کودکان

در دوره کودکی که از مهم ترین دوره هاي زندگانی بشر هست قبل از اساس ارثی,
محیط نقش بسزایی در تربیت کودک دارد و اولین محیطی که کودک در آن زندگی را آغاز می کند,
خانواده هست. والدین به خصوص مادر نقش به سزایی در تربیت کودک دارند از دید اسلام کودکان
بر اساس فطرت پاک خود اساس پذیرش خیر, نیکی و تربیت اسلامی شکوفا کردن اساس هاي فطری کودکان می باشد

 

و هر گونه انجراف از فطرت بر اساس تقصیر یا قصور والدین صورت میگیرد.
“کل مولد یولد علی الفطره حتی یکون ابواه یهودانه و ینصرانه و یمجسانه[1]
هر فرزندی بر اساس فطرت سلیم اسلامی زاده می شود و این پدر ومادرند
که وی را به یهودیت, نصرانیت و مجوسیت سوق میدهند. فرزندان در دیدگاه اسلام حقوقی دارند
که پدر و مادر بایستی انها را مراعات کنند مثل حق تربیت, نام نیکو و ….

روشهای ایجاد کرامت در کودکان:

 

1- نامیدن کودک به اسامی نیکو:

پیامبر اکرم «ص» فرمود:
“یا علی حق الولد علی والده ان یحسن اسمه و ادبه”
یاعلی گزینه اسم مفید و ادب حقی هست که هر فرزند به پدر خود دارد.

 

2- احترام به کودک:

در جامع الاخبار آمده هست “اذا سمیع الولد فاکر مواله واوسعواله فی امجالس و لا تقبحو اله وجها”
وقتی که نام فرزندان را می‌برید وی را گرامی بدارید و جای نشستن را برای او توسعه دهید
و نسبت به او روترش نکنید . پیامبر در این حدیث موضوع احترام فرزندان را به اولیاء گوشزد می کند
زیرا کودکی که مورد بی اعتنایی و توهین دیگران قرار گیرد دچار حس حقارت و خود کم بینی می شود
تمام افراد انسانی از توهین و هتک حرمت و زایل شدن شخصیت هود ناراحت میشوند

 

انسان تمنا و آرزوی احترام دارد و اگر برای او اهمیتی قایل نشود دچار ناراحتی هاي روانی نظیر حقارت می شود
و این عارضه در کودکان که عاطفی تر و حساس تر میباشند به شکل بارزتری نمود پیدا می کند
راجرز احترام بدون شرط به کودکان را اساس تشکیل عزت نفس در آنان می‌داند «شاملو, 1378, ص 114».

 

3- محبت و ترحم به کودکان:

نیاز به دوست داشتن از نیازهای روانی کودک هست دوست داشتن
یعنی قبول او بعنوان یک انسان ارزشمند نزد والدین, و این قبول داشت به عزت نفس منجر می شود.
از جمله اموری که محبت به کودکان را میرساند و بوسیدن آنهاست.

 

ترحم به کودکان انجام وعده موجب احساس شخصیت در آنان می شود
چرا که به او اهمیت داده و برای وعده هایي که به او داده شده اهمیت قایل شدن برای تو را می‌رساند
و این مساله در پرورش عزت نفس او موثر هست.

 

4- عدم تحمیل بی جا به کودک:

اگر انتظارات والدین ما فوق طاقت کودکان باشد و بر آنان تحمیل شود,
عزت نفس آنان کاهش می یابد زیرا در مقابل کاری که خارج از اتوان اوست دچار شکست شده
و به دنبال این شکست عزت نفس او کاهش می یابد و باید کودک را بعنوان یک کودک پذیرفت,
بر توانایی هاي او ارج نهاد و از آن چه در توان او نیست صرف نظر کرد تا او به سرکشی, دروغ و ….
که از پیامدهای ذلت نفس هست دچار نشود.

 

5- عدم تنبیه به خصوص تنبیه بدنی:

انسان جایز الخطاست و کودک به علت رشد عقلی کافی, نداشتن تجربه و محدود بودن
میزان یادگیری هایش دچار خطای بیشتری می شود. اسلام با نهی از تنبیه به خصوص تنبیه بدنی
راه را برای بروز احساس حقارت می بندد.

 

علی «ع» فرمود: “لا تضربه و اهجره و لا تطل” فرزندت را مزن و برای ادب کردنش
از او قهر کن ولی مواظب باش قهرت طولانی نشود و زود آشتی کن.

 

6- رعایت مساوات و عدم تبعیض بین کودکان:

اگر بچه ها خلاف این را احساس کنند
یعنی پدر و مادر در بذل دقت, مساوات را رعایت نکنند از یک طریف موجبات حسادت و کینه را از طرفی باعث می شود
و از طرفی باعث حقارت و ذلت را فراهم می سازند.

پیامبر اکرم «ص» می فرمود:

“اعدادا بین اولادکم کما تحبون ان یعدلوا بینکم فی البر و اللطف”
میان فرزندان به عدالت رفتار کنید همانطور که دوست دارید در نیکی و لطف نیز بین شما به عدالت رفتار شود.

 

7- سلام کردن به کودکان:

پیامبر اکرم «ص» خود همۀ وقت به کودکان درود می‌کرد
زیرا این امر موجب ارزش گذاری به کودکان و بالا بردن عزت نفس در آنان می‌گردد.

 

1. سفینه البحار- جلد 2- ص 373

2. وسائل اشیعه- ج 5- ص 115

3. جامع الاخبار- ص 124

بحار النوار- ج 23- ص 114

5. محجه البیضاء- ج 2- ص 64

 

 عزت نفس از دیدگاه اسلام

 

نفس در اصل به معنی ذات هست و در فرهنگ لغات فارسی معانی متفاوتی دارد
مثل:

 

1- خون

2-تن و جسد

  3- شخص انسان, ذات و ….  

4- حقیقت هر شی 

  5- روح و روان

 

صدر المتالهین شیرازی در تعریف نفس می گوید:

نفس جوهری هست که ذاتاً مستقل بوده و فعلاً به اجساد و اجسام متعلق هست.
در اسلام و متون اسلامی واژه “عزت نفس” با بیان گوناگونی آمده هست
ولی در حقیقت مفهوم واحدی را بیان می نماید واژه هایي مثل کرامت نفس,
احترام نفس, هویت نفس, نفاست نفس و شرافت نفس به تکرار در روایات و احادیث دیده می شود «مطهری, 1366, ص 142».

 

قرآن کریم از نفس بعنوان بزرگ ترین سرمایه آدمی یاد می کند و نفس را آن قدر  ارزشمند میداند که

اگر معامله اي صورت گیرد, جز با پروردگار عالم این معامله نیست. به عبارت دیگر,
نفس آن قدر پر بهاست که نمیتواند مورد معامله قرار گیرد مگر در برابر خلاق دنیا یعنی دادن
نفس و گرفتن چنانکه امام صادق «ع» می فرماید: “انا من بالنفس النفسیة البها”
«بهای نفس گرانبها را پروردگارش قرار می‌دهم».

 

نفاست نفس به همین معنی هست یعنی روح انسان به منزله یک شیء نفیس تلقس شده
و اخلاق مفید بعنوان اشیاء متناسب با این شیء نفیس و اخلاق رذیله بعنوان اشیاء نامتناسب
با این شیء نفیس که آن را از ارزش می اندازد. اسلام می گوید یک شیء با ارزش که با ارزش ترین چیزها هست در شماست و

آن همان روح ملکوتی شما هست. مواظب باشید این روح ملکوتی را از دست ندهید
یا آلوده نکنید زیرا بسیار با ارزش و نفیس هست. امیر المومنین علی «ع»
در نامه اي خطاب به اما حسن «ع» که در نهج البلاغه

 

آمده هست می فرماید:

“اکرم نفسک عن کل دنیه” «نفس خویش را از هر پستی, بزرگ و برتر بدار» «مطهری, 1366, ص 182».

از دیدگاه قرآن, انسان موجودی هست که از فطرت الهی برخوردار هست.
فطرت مثل غریزه امری تکوینی هست یعنی جزء سرشت انسان هست و اکتسابی نیست,
امری هست که از غریزه آگاهانه تر هست و مربوط به مسایلی می شود که ما آن ها را مسایل انسانی می نامیم

 

  خودپنداره و عزت نفس

روش‌هاي مختلفی برای اندیشیدن دربارة «خود» وجود دارند.
دو اصطلاح مهم که اکثر از بقیه درمورد «خود» افراد مورد بهرهگیری قرار میگیرند
خودپنداره و عزت نفس میباشند.

 

خودپنداره ازدیدگاه، محققق مشهور پیورکی  به شرح زیر هست.

خود پنداره به آلبوم‌اي از یک سیستم پویا، سازماندهی شده  و پیچیده درمورد باورها،
نگرش‌‌ها «attitudes» و دیدگاه‌هایي گفته می‌‌شود که هر  فردبه منظور دست‌یابی به یک قالب
 اگحقیقی در رابطه با موجودیت شخصی خویش ارایه می دهد»

 

از طرف دیگر:

«عزت نفس» معمولاً به احساس ما و چگونگی ارج  نهادن به خود ما اطلاق میشود.

همینطور معنی دیگر خودپنداره ایده‌هاي عمومی ما درمورد خود ما اطلاق هست وعزت نفس می تواند
به معیارهای خاص از اجزای متفاوت خودپنداره درمااطلاق شود.

 

فرانکن «1994» می‌گوید:

تحقیقات بسیاری وجود دارند که نشان می دهد خودپنداره بعنوان اساس همۀ رفتارهای برانگیخته شده می‌باشد.

این خودپنداره هست که به «خود»هاي ممکنه در شخصیت هر فرد اشاره کرده و انها را شناسایی میکند
و این «خود»هاي ممکنه می توانند انگیزش‌هاي لازم برای اعمال رفتارهای مورد نیاز در افرادرا خلق نمایند.

 

از دیدگاه فرانکن خودپنداره از این طریق به عزت نقس مرتبط می‌‌شود.

افرادی که دارای عزت نفس خوبی میباشند، دارای یک خودپنداره به خوبی متمایز نیز می‌باشند.

زمانی که مردم خودشان را می‌شناسند میتوانند به حداکثر نتایج ممکنه دست یابند چونکه میدانند
چه کارهایی را میتوانند انجام دهند و از عدم توانایی خویش در انجام بعضی از کارهای دیگر آگاه میباشند.

 

ما از طریق عمل کردن و سپس با دیدن انچه که انجام داده‌ایم و با دیدن دیدگاههای دیگران درمورد علمکرد خود.
خودپنداره خویش را گسترش داده و تثبیت می‌نماییم.

ما انچه راکه انجام داده‌ایم و می توانیم انجام دهیم را در مقایسه با انتظارات خود و انتظارات دیگران
و مشخصات و کارآیی‌هاي دیگران دیدن می کنیم «جیمز 1890، بریگام 1986».

 

معنی این حرف این هست که خودپنداره امری تجریدی نمی‌باشد. بلکه در واکنش وتعامل  با محیط و
با دیدن پی‌آمدهای این واکنش پایه‌ریزی میشود. این جنبه پویایی خود پنداره امری بسیار مهم هست،
چرا که میگوید “من میتوانم تغییر یافته و تطابق پیدا نمایم.”

 

فرانکن می‌گوید:

تحقیقات گسترده‌اي اذعان میکنند که تغییر خودپنداره امری امکان پذیر هست…..

…… افزایش عزت نفس زمانی رخ می دهد که موقعیت‌ها  بر طبق انتظارات فرد حاصل شوند….

 

جدیدترین مطالب سایت