حقایقی جالب و شنیدنی در مورد میمون ها دراین قسمت از مجله تفریحی تالاب از دم هاي قوی پیشگیر گرفته تا استفاده بسیار هوشمندانه از ابزارها، جذاب ترین حقایق را در مورد میمون ها کشف کنید.
موجودات اولین یا نخستی ها بـه دو دسته میمون ها و کپی ها تقسیم می شوند و میمون ها طبق یک تحول تکاملی اولیه در دو گروه بزرگ میمون هاي دنیای قدیم «با نام علمی simiiformes catarrhini» و میمون هاي دنیای جدید «با نام علمی simiiformes platyrrhini» طبقه بندی می شوند.
نام گروه اول از کلمه لاتین معادل قلاب بینی گرفته شده کـه احتمالا بـه سوراخ هاي بینی نزدیک و رو بـه پایین میمون هاي این گروه اشاره دارد و نام گروه دوم از واژه لاتین معادل بینی پهن گرفته شده کـه احتمالا با سوراخ هاي بینی پهن و صاف تر میمون هاي این گروه مرتبط اسـت. تا کنون بیش از 250 گونه مختلف میمون یافت کـه هر یک بـه یکی از دو گروه بالا تعلق داشته و از نظر بسیاری از خصوصیات شبیه هم می باشند.
میمونها نخستیهایي هستند کـه عمدتاً در جنگلهاي بارانی استوایی یافت می شوند. بیشتر انها درختانی هستند، اگرچه برخی مانند ماکاک ها و بابون ها، زمینی هستند. میمون هاي دنیای جدید مانند میمون هاي عنکبوتی، تامارین ها و کاپوچین ها در مکزیک و آمریکای جنوبی و مرکزی یافت می شوند، در حالی کـه میمون هاي دنیای قدیم از جمله بابون ها، گلادا و کلوبوس در آسیا و آفریقا یافت می شوند. بسیاری از گونه هاي میمون در دسترس خطر انقراض هستند.
مطالب مشابه: عکس سلفی جالب یک میمون از خودش
اصطلاح “میمون” گاهی اوقات برای همه ی حیوانات درخانواده نخستیها بـه کار میرود، اما حقیقت این اسـت کـه میمونها روی شاخههاي درخت تکاملی کاملاً متفاوت از هردو میمون «یعنی شامپانزهها، گوریلها و انسانها» زندگی می کنند. پروسیمیان ها «یعنی لمورها، تارسیرها و لوریس ها».
یک تفاوت بزرگ بین میمون ها و دیگر نخستی ها در دم اسـت: بیشتر میمون ها دم دارند، در حالی کـه میمون ها و دیگر پستانداران دم ندارند. میمونها از میمونها بزرگتر هستند و بـه لطف مغز بزرگترشان، باهوشتر هستند.
برای میمونها، چیدن حشرات، خاک و سایر زبالهها از روی همراهانشان بـه دور از ادعای بهداشت شخصی انها اسـت – این بیانگر محبت و عشق اسـت. آداب نظافت نه تنها میمونها را سالم نگه میدارد، بلکه پیوندهای اجتماعی انها را نیز تقویت می کند ودر نهایت باعث می شود انها احساس اسانی بیشتری کنند.
محققان کشف کردهاند کـه وقتی میمونهاي مخملی پوست یک دیگر را شانه می کنند، خز را پف می کند و ان را ضخیم تر میکند. پس از یک نظافت کامل، ارزش عایق پوست میمون vervet تا 50٪ افزایش مییابد.
فقط میمونهاي دنیای جدید درخانواده آتلیدها، مانند میمونهاي زوزهکش و میمونهاي عنکبوتی، و کاپوچینها درخانواده Cebidae، دمهاي پیشخراش دارند. این پستانداران درختی در مناطق گرمسیری مکزیک، آمریکای مرکزی و آمریکای جنوبی زندگی می کنند. میمونهاي دنیای قدیم کـه در آسیا و آفریقا زندگی میکنند، دم دارند، اما پیشگام نیستند.
از نظر طول و توانایی گرفتن، میمونهاي عنکبوتی و میمونهاي زوزهکش روی کاپوچینها لبه دارند. میمون هاي عنکبوتی دم هایي بلندتر از کل بدنشان دارند. دم انها نیز بدون مو اسـت و دارای پدهای اصطکاک برای گرفتن بهتر اسـت. کاپوچین ها، کـه دم هاي پوشیده از مو دارند و تقریبا بـه اندازه بلند نیستند، در درجه اول از دم خود برای گرفتن شاخه ها و حمل میوه در جنگل استفاده می کنند.
ماکاک هاي بربری تنها پستانداران وحشی غیرانسانی در اروپا هستند. در حالی کـه اکثر ماکاکهاي بربری در کوههاي مراکش و الجزایر زندگی میکنند، جمعیت کمی حدود 200 نفر در جبل الطارق معرفی شده و نگهداری میشوند. تجزیه و تحلیل DNA نشان می دهد کـه این ماکاک ها، کـه برای قرن ها در جبل الطارق بوده اند، در اصل از شمال آفریقا وارد شده اند.
جمعیت ماکاک هاي بربری کـه در تمام بخش هاي محدوده خود در دسترس خطر انقراض درنظر گرفته می شوند، در طی 24 سال بیش از 50 درصد کاهش یافته اسـت.
این میمون کوچک دنیای جدید کـه بومی حوضه آمازون در آمریکای جنوبی اسـت، حدود پنج اینچ طول دارد ودر بزرگسالی حدود چهار اونس وزن دارد. ماده ها یک تا سه نوزاد بـه دنیا می آورند کـه اغلب شامل دوقلوهای برادر می شود. اگرچه مارموست کوتوله کوچکترین میمون اسـت، اما جایزه کوچکترین پستاندار زنده بـه لمور موش مادام برت تعلق میگیرد.
ماندریل ها «Mandrillus sphinx» کـه در جنگل هاي بارانی استوایی مرکز غرب آفریقا زندگی می کنند، بـه دلیل رنگ هاي پر جنب و جوش صورت و پشت انها بـه اسانی قابل تشخیص هستند. ماندریلها علاوه بر رنگ، دارای دوشکلی جنسی شدید در اندازه هستند کـه آن ها را از سایر میمونها متمایز می کند. در حالی کـه سنبههاي ماده بـه طور متوسط حدود 25 پوند وزن دارند، سنبههاي نر بالغ بـه طور متوسط 55 پوند و 119 پوند وزن دارند.
اوکاری هاي طاس چهره هاي قرمز چشمگیری دارند. دانشمندان شواهد حکایتی پیدا کردهاند کـه نشان می دهد هر چه صورت روشنتر باشد، این میمونهاي دنیای جدید سالمتر هستند. افرادی کـه بیمار هستند – اغلب بـه مالاریا کـه در زیستگاه جنگل هاي بارانی انها شایع اسـت – رنگ پوست کم رنگ تری از خود نشان میدهند.
این میمونها همچنین دارای دید رنگی عالی هستند کـه بـه انها کمک میکند تشخیص دهند کـه کدام افراد سالمترین و مناسبترین برای جفتگیری هستند.
کاپوچین ها یکی از اولین نخستی هاي غیر از میمون ها بودند کـه در استفاده از ابزار بسیار ماهر در طبیعت مشاهده شدند. بر اساس یک مطالعه باستان شناسی در مورد استفاده از ابزار سنگ کاپوچین، کاپوچین هاي ریش دار وحشی بیش از 3000 سال از ابزار استفاده میکردند.19 در طی ان زمان، استفاده از ابزار آن ها تکامل یافت – مهارتی کـه قبلاً فقط بـه انسان نسبت داده می شد.
رایج ترین نمونه استفاده از ابزار هوشمند در کاپوچینها، نحوه شکستن مهرههاي باز اسـت کـه با قرار دادن انها بر روی سندانهاي سنگی سوراخدار و سپس ضربه محکم با سنگ دیگر بـه انها اسـت.
بر اساس مطالعه باستان شناسی، انها اندازه ابزار خودرا – با استفاده از سنگ هاي کوچک تر برای دانه ها و آجیل هاي نرم تر – در طول زمان تنظیم کردند. یکیدیگر از نمونه هاي قابل توجه هوش کاپوچین ها روشی اسـت کـه آن ها برای دفع پشه ها و سایر حشرات، هزارپاهای له شده را بـه بدن خود می مالند.
مطالب مشابه: غم و ناراحتی میمون مادر بعد از مرگ فرزندش «عکس»
در حالی کـه همه ی میمونها می توانند حضور خودرا اعلام کنند، میمونهاي زوزهکش یکی از بلندترین صداها را در بین پستانداران خشکی دارند. انسانها می توانند غرش میمون زوزه کش را از فاصله سه مایلی بشنوند. میمون هاي زوزه کش نر بزرگتر و بلندتر از ماده ها هستند. صدای عمیقی کـه توسط میمون زوزهکش تولید میشود، نتیجه سازگاری فیزیکی اینگونه اسـت: یک استخوان هیوئید بزرگ شده در گلوی انها.
ماکاک هاي ژاپنی کـه بـه عنوان میمون هاي برفی نیز شناخته می شوند، تکامل یافته اند تا در آب و هوای نیمه گرمسیری تا نیمه قطبی رشد کنند. سربازان میمون هاي برفی بـه چشمه هاي آب گرم آتشفشانی «onsens» در پارک میمون جیگوکودانی در یامانوچی، ژاپن رفت و آمد می کنند. بـه نظر میرسد این رفتار سازگاری با آب و هوای سرد باشد، اما محققان همچنین کشف کرده اند کـه حمام هاي داغ استرس را در میمون ها کاهش می دهد.
میمونها شبها روی درختان می خوابند، بـه این معنی کـه باید در مورد لکههاي چرتشان دقت کنند. انها طبق معمولً درختان بلند و منزوی را انتخاب می کنند کـه شاخه هاي آن ها با دیگران تماس نداشته باشد. اعتقاد بر این اسـت کـه این امر شکارچیان را دلسرد می کند، زیرا آن ها نمیتوانند بـه اسانی بین شاخه ها حرکت کنند. این مزیت اضافی محافظت در برابر پشه هاي ناقل مالاریا و کاهش قرار گرفتن در دسترس حشرات گزنده اسـت. برخی از میمون ها بـه دلیل نزدیکی بـه غذا دوست دارند در نزدیکی سکونتگاه هاي انسانی باشند.
میمونهاي رزوس دنیای قدیم «Macaca mulatta» بومی آسیا هستند، اما سازگاری فوقالعاده انها باعث انتشار آن ها در سراسر جهان شده اسـت. جمعیت میمونهاي رزوس – کـه مهاجم درنظر گرفته میشوند، چون غیربومی هستند – اکنون در فلوریدا، کارولینای جنوبی و پورتوریکو زندگی می کنند و بر اساس خلاصه CABI Invasive Species Compendium، دامنه انها در بین پستانداران غیرانسانی بزرگترین اسـت.
همانگونه کـه LiveScience گزارش داد، “بـه دلیل رژیم غذایی انعطاف پذیر و توانایی انها برای زندگی در طیف وسیعی از زیستگاه ها – از جنگل هاي استوایی گرفته تا مناطق سرد و کوهستانی – آن ها پتانسیل این را دارند کـه در هر قاره اي بـه جز قطب جنوب مهاجم شوند.”
ممکن اسـت وقتی بـه خوردن یک میمون فکر میکنید موز را تصور کنید، اما رژیم غذایی آن ها بسیار متنوع تر از این اسـت. میمون ها اکثراً همه ی چیزخوار هستند، آجیل، میوه، برگ، گل، سبزیجات، پوست، ریشه، جوندگان، پرندگان، بی مهرگان و غیره – تقریبا هر انچه در زیستگاهشان موجود اسـت – میخورند.
در واقع، از آنجایی کـه موز یک محصول کشاورزی اسـت، طبق معمولً در طبیعت یافت نمی شود، و بنابر این بیشتر میمونها احتمالاً قبلاً طعم موز را نچشیدهاند.
برخی از جذابترین گونههاي میمونها بـه دلیل عوامل مختلفی بر اساس موقعیت منحصربهفردشان، کاهش سریع جمعیت را تجربه می کنند. بزرگترین عوامل خطر شامل از دست دادن و تکه تکه شدن زیستگاه، گرفتن زنده برای تجارت جهانی حیوانات خانگی، و شکار گوشت بوته یا داروهای سنتی اسـت.
تعدادی از آن ها در لیست 25 پریمات در دسترس خطر انقراض IUCN قراردارند. برخی از میمونهاي دنیای قدیم کـه بـه شدت در دسترس انقراض هستند عبارتند از: میمون روبرو، کلوبوس قرمز دلتای نیجر، و گربه با لانگور. فقط حدود 30 نفر از دومی باقیمانده اسـت.242526 میمون هاي دنیای جدید کـه بـه شدت در دسترس خطر انقراض هستند عبارتند از تامارین سر پنبه اي، کاپوچین پیشانی سفید اکوادوری، و تامارین پایی.
میمون هاي گونه هاي مختلف از نظر اندازه ها، رنگ و خصوصیات رفتاری با یک دیگر تفاوت هایي دارند. میمون هاي دنیای قدیم اغلب بینی هاي رو بـه جلو مانند انسانها دارند، تقریبا همه ی ان ها دارای دم هستند اگرچه دم هیچ یک از ان برای گرفتن اشیاء و شاخه هاي درخت طراحی نشده اسـت. بابون از نمونه هاي معروف این گروه می باشد کـه پوزه بلند و خز خاکستری، قهوه اي یا برنزه اي دارد و دمش بـه 12.5 سانتی متر میرسد.
میمون هاي دنیای جدید بینی مسطح با سوراخ هاي پهن دارند کـه رو بـه جلو نمی باشد، دم این میمون ها برای گرفتن شاخه هاي درخت و آویزان شدن از ان ها طراحی شده اسـت. میمون عنکبوتی از نمونه هاي این گروه اسـت کـه صورت صورتی رنگ در بین خزهای سیاه و سفید از خصوصیات برجسته اش میباشد.
بسیاری از میمون ها طبق معمول روی زمین راه نمیروند و بـه جای ان اوقات خودرا با پریدن از شاخه اي بـه شاخه دیگر می گذرانند. اکثر ان ها مانند میمون عنکبوتی دست هاي بلند تری نسبت بـه بدن خود دارند کـه درکنار دم، بـه آویزان شدن و حرکت کردن بین درخت ها کمک می کند.
بر خلاف تصور بسیاری از مردم، میمون ها می توانند با سرعت زیاد بین شاخه ها حرکت کنند، بـه عنوان مثال سرعت گیبون همانند یک اسب مسابقه اي اسـت و بـه بیش از 54 کیلومتر در ساعت میرسد.
کوچک ترین میمون دنیا مارموست کوتوله با قد 15 سانتی متر و وزن حدود 5 گرم اسـت و بزرگترین میمون دنیا مندریل می باشد کـه قدش بـه بیش از 90 سانتی متر و وزنش بـه بیش از 45 کیلو گرم میرسد.
مطالب مشابه: صورت جالب این میمون او را معروف کرد ! «+تصاویر»
در پایان
مطمئنا واقف هستید کـه میمون ها حیوانات باهوشی هستند و رفتار و عکس العمل شان با حیوانات دیگر متفاوت اسـت ولی این تنها راز زندگی و خلقت آن ها نیست ؛ رازهایی وجوددارد کـه دانستن شان مطمئنا منجر خواهد شد تا شـما نوعی دیگر آن ها را ببینید و رفتارشان را تحلیل کنید.