مجموعه : تغذیه سالم
بروزرسانی : 10 خرداد 1403

آیا خوردن ماهی تن برای ما ضرر دارد؟

آیا خوردن ماهی تن برای ما ضرر دارد؟

فواید و مضرات ماهی تن

جدا از طعم بی نظیر و لذیذ بودن، خواص تن ماهی به قدری زیادی می باشد که کنسرو آن در سراسر جهان به یکی از خوراکی های اصلی در آشپزخانه تبدیل گردیده است. این محصول پروتئینی قیمت مناسبی داشته و در انبار برای چندین سال دوام می آورد.

تن ماهی علاوه بر طعم لذیذ و فراوانی آن در فروشگاه ها، بسیار مغذی بوده و مقدار زیادی امگا 3 و پروتئین در خود ذخیره کرده است. همچنین برای بدن سازان، پیشگیری از انواع سرطان و بیماری های قلبی توصیه می شود. البته با وجود تمام خواص ذکره شده نمی توان مضرات تن ماهی را نادیده گرفت.

فواید و مضرات ماهی تن

ارزش غذایی ماهی تن

ماهی تن یکی از منابع غذایی سرشار از ویتامین D است که فقط 85 gr از آن می توان میزان توصیه این ویتامین در طول روز تا 50% تامین نماید. زیرا ویتامین D برای تقویت سیستم ایمنی در مقابل بیماری ها، تضمین میزان رشد مناسب در کودکان و سلامت استخوان ها ضروری است.

این محصول خوراکی سرشار از آهن، ید، سلنیوم، پتاسیم و ویتامین B6 بوده و پروتئین آن تقریبا 12gr، چربی کل 3gr، سدیم 20 میلی گرم و کلسترول 20 میلی گرم می باشد. کنسرو ماهی در مقایسه با تن آن از نمک بیشتری برخوردار بوده و در صورت کاهش نمک مصرفی بهتر است مصرف تن هایی با برندهای دیگر در اولویت قرار گیرد. اگر دوست دارید با تن ماهی یک کتلت خوشمزه درست کنید به مقاله قبلی ما به نام طرز تهیه کتلت تن ماهی مراجعه کنید.

خواص ماهی تن

خواص تن ماهی به دلیل منبعی از جمله ویتامین B12 که جهت ساخت DNA ضروری است بسیار زیاد می باشد. این ویتامین به بدن کمک کرده تا با ساخت گلبول های قرمز مانع ایجاد کم خونی در افراد مختلف شود. البته ماهی مخصوص تن از ماهی های آب شور به دست می آید و زیستگاه آن را اقیانوس اطلس تا سواحل اندونزی را شامل می گردد.

خواص ماهی تن

همچنین شایع ترین گونه ماهی برای تهیه تن به عنوان ماهی “سبک” از آن نام برده می شود و در ایالات متحده Skipjack موجود می باشد. همچنین ماهی Albacore معروف به ماهی “سفید” نیز مناسب این نوع کنسرو است. البته آلباکور به عنوان نخستین ماهی مناسب تن و به صورت قانونی با برچسب “تن گوشت سفید” در فروشگاه ها به فروش می رسد. از مهم ترین خواص تن ماهی می توان به موارد زیر اشاره کرد.

جالبه بدانید گران ترین ماهی تن دنیا را به قیمتی نجومی به فروش رسوندن که در مقاله قبل به نام گران ترین ماهی تن دنیا مغرفی شده است.

لاغری

یکی از خواص ماهی تن در رژیم غذایی همان کاهش وزن است. زیرا این کنسرو حاوی گوشت بدون چربی بوده و از پروتئین بالایی برخوردار می باشد که همزمان کالری کمی نیز دارد. پس فرد را برای مدت طولانی سیر نگه داشته و دیگر به مصرف مداوم غذا و خوراکی های دیگر نیازی نیست.

طبق پژوهش های انجام شده نوجوانانی که به صورت منظم تن ماهی بدون چربی را در طول چند هفته به مصرف می رساندند در مقایسه با گروهی که این خوراکی را نمی خوردند تقریبا 910gr وزن کمتری داشتند. بنابراین افرادی که به دنبال روشی برای کاهش وزن هستند مصرف تن ماهی بدون چربی را در اولویت قرار دهند.

بدنسازی

بدنسازی

به احتمال زیاد خواص ماهی تن اولین چیزی نیست که برای داشتن یک تغذیه سالم به ذهن هر فردی به ویژه ورزشکاران می رسد. با این وجود ماهی کم چرب دارای مواد مغذی لازم برای بدن از جمله پروتئین می باشد. از دیگر مواد مغذی ضروری برای بدن همچون سلنیوم و اسیدهای چرب امگا را نیز در بر می گیرد. درنتیجه تن ماهی راهی روشی مطمئن جهت دریافت پروتئین ضروری زمان عضله سازی می باشد و در بدنسازی بیشترین مصرف را دارد.

کاهش فشار خون

طبق پژوهش های صورت گرفته یکی از خواص ماهی تن، کاهش فشار خون است. زیرا این خوراکی سرشار از پتاسیم بوده و ترکیب آن با اسیدهای چرب امگا 3 بر سیستم قلبی عروقی می تواند اثر ضد التهابی داشته باشد.

بنابراین مصرف تن ماهی مواردی از جمله گرفتگی عروق، حملات قلبی، خطر سکته قلبی و فشار خون بالا را به طور معجزه آسای کاهش می دهد. ناگفته نماند که نمک زیادی به کنسرو ماهی تن زده می شود و سدیم نیز اضافه می گردد که باید زمان مصرف به آن توجه کرد.

بهبود گردش خون با خوردن ماهی

بهبود گردش خون

بهبود گردش خون از دیگر خواص ماهی تن است و دلیل آن وجود ویتامین B در این محصول می باشد. البته زمانی گردش خون دچار اختلال می شود که سیستم قلبی عروقی به دلیل عادات غذایی ناسالم با چربی مسدود شده و عملکرد آن را کند نماید. سپس فرآیند تحلیل رفتن سلول های بدن آغاز می شود. بنابراین مصرف ویتامین B و آهن می تواند سلول های خونی را تقویت کند.

همچنین با بهبود اکسیداسیون اندام های بدن، عملکرد مطلوب آنها را تضمین می نماید. البته در برخی مواقع جهت دریافت امگا 3 بهتر است مکمل ها را جایگزین تن ماهی کرد. ناگفته نماند که افزودن تن ماهی به رژیم غذایی می تواند به تامین پتاسیم ضروری بدن کمک کند.

تقویت بینایی

خواص ماهی تن به موارد بالا محدود نبوده و به دلیل اسیدهای چرب امگا 3- می تواند بینایی را تقویت نماید. البته این محصول علاوه بر تقویت بینایی می تواند عملکرد مغز را نیز بهبود بخشد. همچنین DHA از اجمله انواع امگا 3- بوده که در تن ماهی به وفور یافت می شود. از این رو خواص زیادی برای تقویت حافظه و افزایش عملکرد مغز دارد.
ترکیبات امگا 3- تن ماهی با کاهش التهاب می تواند از علائم خشکی چشم بکاهد. درنتیجه اگر مصرف تن ماهی از یک الگوی درست پیروی کند هر فرد قطعا از این خواص بی بهره نخواهد بود.

کمک به افزایش هوش و تمرکز کودکان

کمک به افزایش هوش و تمرکز کودکان

طبق تحقیقات صورت گرفته روی اطفال در سال 2003 مادران زمان بارداری و شیردهی مصرف مکمل های امگا 3- را در اولویت قرار دادند. کودکانی که از این مادران متولد می شدند در سن 4 سالگی از توانایی های شناختی بالاتری نسبت به سایر کودکان برخوردار بودند. همچنین مادرانی که زمان زایمان در خون آن ها DHA بالاتری داشتند در مقایسه با مادرانی با DHA کمتری داشتند کودکان باهوش تر و با قدرت تمرکز بالاتری به دنیا آوردند.

تقویت سیستم ایمنی بدن

DHA موجود در تن ماهی علاوه بر افزایش هوش و تمرکز کودکان می تواند دستگاه ایمنی بدن را تقویت نماید. همچنین براساس پژوهش های انجام شده نوزادانی که از شیرخشک غنی شده با روغن ماهی تغذیه می شوند در مقایسه با نوزادانی که شیر گاو یا شیر خشک معمولی مصرف می کنند سیستم ایمنی قوی دارند. زیرا این نوع شیر پروتئین بیشتری داشته و همین امر عملکرد ایمنی بدن را بالا می برد.

پیشگیری از سرطان پستان

پیشگیری از سرطان پستان

تن ماهی با توجه به محتویات و فواید آن جزو بهترین مواد غذایی جهت پیشگیری از سرطان پستان به جامعه پزشکی معرفی شده است. زیرا امگا 3- موجود در تن ماهی می تواند آنزیم سیکلواکسیژناز یا آنزیم التهاب زا را که منجر به بروز سرطان پستان می گردد را مهار نماید. سپس با فعال نمودن گیرنده های فعال شده تکثیر پروکسی زوم موجود در غشای سلولی می تواند فعالیت سلول های ایجاد سرطان پستان را کند یا متوقف نماید. در نهایت امگا 3- قادر به ترمیم DNA بیمار می باشد.

کاهش خطر ابتلا به بیماری سرخرگ کرونری

یکی از بارزترین خواص ماهی تن این است که خطر ابتلا به بیماری مزمن سرخرگ کرونری را به طور معجزه آسای کاهش می دهد. سپس تعادل بین ال دی ال و اچ دی ال را بهبود می بخشد که این امر از لحاظ علمی به اثبات رسیده است. پس افرادی که به طور مداوم مصرف غذاهایی سرشار از کلسترول و چربی اشباع شده را در برنامه غذایی خود دارند بایستی از مصرف تن ماهی غافل نشوند.

در اینجا 4 نوع غذای ساده با تن ماهی را آموزش ببنید.

مضرات ماهی تن

مضرات ماهی تن

طبق توصیه سازمان غذا و دارو جهت پیشگیری از مضرات تن ماهی باید ماهی تن سبک را در هر هفته، 2-3 وعده به مصرف رساند که برای تن ماهی سفید فقط یک وعده در طول هفته مجاز می باشد. زیرا تن ماهی سفید جیوه بیشتری دارد و اندازه مصری از این کنسرو برای هر بزرگسال تقریبا 114 gr است.

افرادی که از تن ماهی جهت جذب اسیدهای چرب از جمله امگا 3 استفاده می نمایند منابعی دیگری همچون بذر کتان، شاهدانه، گردو و روغن زیتون را می توانند جایگزین کنند. پس مصرف تن ماهی نباید از مقدار مشخصی تجاوز نماید و در غیر این صورت جیوه بر روی عملکردهای طبیعی بدن تاثیر می گذارد. بنابراین مصرف تن ماهی با وجود کالری کم و طعم بی نظیرش نباید از حد مجازش تجاوز کند وگرنه عوارض زیر را به دنبال دارد.

خطر جیوه

خطر جیوه

جیوه در واقع یک فلز سنگین بوده که به دلیل وجود آلودگی در آب دریاها در بدن ماهی ها نشست می کند. طبق تحقیقات انجام شده افرادی که در معرض جیوه به تعداد دفعات زیاد قرار می گیرند با مشکلات سلامتی جدی از جمله اختلال در سیستم عصبی مرکزی مواجه می شوند.

کودکان خردسال و زنان باردار قبل از مصرف تن ماهی به دلیل وجود جیوه بایستی با متخصص مشورت نمایند. البته تن ماهی کنسرو شده در مقایسه با ماهی تازه مخصوص تن جیوه کمتری دارد. زیرا از ماهی هایی در اندازه کوچکتر جهت تهیه کنسرو استفاده می کنند.

مقدار جیوه در تن ماهی به نوع ماهی آن کاملا بستگی دارد. همچنین ماهی مخصوص تن ماهی هایی دیگر در ابعاد کوچک را می خورد و به احتمال زیاد به جیوه آلوده شده باشد. پس این فلز در ماهی مخصوص تن جمع شده و ذخیره می گردد. بنابراین ماهی مخصوص تن نسبت به دیگر ماهی های تیلاپیا یا آزاد دارای جیوه بیشتری می باشد.

البته کنسرو تن ماهی با ماهی های کوچک تر و جوان تر همچون اسکاپ جک و سبک پر شده که در مقایسه با فیله های ماهی مخصوص تن تازه و منجمد جیوه کمتری دارد.

مواد شیمیایی قوطی کنسرو

مواد شیمیایی قوطی کنسرو

برخی از قوطی های مصرفی برای تن ماهی حاوی یک ماده شیمیایی صنعتی به نام بیسفنول (BPA) بوده که در پوشش آنها جهت پیشگیری از شکستن یا خوردگی فلزها مورد استفاده قرار می گیرد. پس یکی از مضرات ماهی تن همان مواد شیمیایی موجود در قوطی کنسرو می باشد.

در حالی که عوارض این ماده شیمیایی صنعتی بحث برانگیز است اکثر افراد جامعه نگران هستند که در معرض مداوم BPA قرار گیرند. زیرا سلامت آنها مورد تهدید قرار گرفته و خطر ابتلا به بیماری های متعدد را افزایش می دهد. با وجود اینکه تولیدکنندگان می توانند از قوطی های بدون بیسفنول استفاده کنند همچنان تحقیقات درباره ماده BPA و اثرات آن بر روی افراد جامعه ضروری است.

مسمومیت غذایی

مسمومیت غذایی

یکی دیگر از مضرات ماهی تن، مسمومیت غذایی است که هنگام خرید باید به مواردی از جمله برآمدگی، نشتی، ترک خوردگی یا فرورفتگی قوطی توجه کرد. پس اگر قوطی دارای یکی از علائم ذکر شده است یا محتویات داخل آن رنگ یا بوی بدی دارد بایستی آن را دور انداخت تا از مسمومیت غذایی پیشگیری نمود. بنابراین عدم استفاده درست از تن ماهی از جمله دلایل اصلی مسمومیت غذایی بوده که برخی مواقع می تواند خیلی خطرناک باشد.

افزایش وزن

تن ماهی کنسروی داخل روغن از خواصی همچون ترکیبات پروتئینی و مزه ای بهتر در مقایسه با تن ماهی کنسروی داخل آب دارد. ولی تن ماهی روغنی دارای کالری و چربی بیشتری بوده و افزایش وزن را به دنبال دارد.

بنابراین یکی از مضرات ماهی تن داخل روغن، افزایش وزن است. البته هر 30 گرم تن ماهی روغنی حاوی 2 گرم چربی و 56 کیلو کالری است. اما هر 30 گرم تن ماهی داخل آب تقریبا 1 گرم چربی و 24 کیلو کالری را در بر می گیرد. پس روغن را از تن ماهی جدا کرده و دور بریزید تا کالری و چربی دریافتی را به طور چشمگیری کاهش دهید.

نفخ آور

نفخ آور

سدیم یکی از ترکیبات مهم در انواع تن ماهی می باشد که دریافت مقدار زیادی از آن بعد از مصرف نفخ را به دنبال دارد. پس از دیگر مضررات ماهی تن همان نفخ است. همچنین یک قوطی تن ماهی بسته بندی شده با آب یا روغن تقریبا 1/4 نیاز بدن به سدیم را در طول روز تامین می نماید. البته دریافت سدیم جهت تنظیم مایعات در بدن یک امر ضروری است ولی اگر در مصرف آن زیاده روی شود قطعا نفخ آور خواهد بود. درنتیجه تن ماهی غذای مناسبی جهت استفاده روزانه محسوب نمی شود.

جمع بندی

تن ماهی از جمله غذاهایی با قیمت نسبتا پایین و ماندگاری بالا است که از ارزش غذایی زیادی نیز برخوردار می باشد. پس خواص ماهی تن به قدری زیاد است که توجه چندانی به مضرات ماهی تن نمی شود. اما در مصرف این ماده غذایی نباید زیاده روی کرد تا فرد دچار مسمومیت جیوه نگردد.

جستجو در تالاب
جدیدترین مطالب سایت