لیست ۱۰۰ کوه مرتفع جهان کـه بالاتر از سطح دریا واقع شدهاند. همه ی ۱۸۸ کوه بلند کره زمین در آسیا قراردارند.حداقل ۱۰۸ کوه روی زمین با ارتفاع ۷۲۰۰ متر «۲۳۶۲۲ فوت» یا بیشتر از سطح دریا وجوددارد. اکثریت قریب بـه اتفاق این کوهها در لبه صفحات هند و اوراسیا در چین، هند، نپال و پاکستان قراردارند.
تقریبا تمام کوههاي این لیست در رشتههاي هیمالیا و قرهقروم در جنوب و غرب فلات تبت قراردارند. تمام قلههاي ۷۰۰۰ متری «۲۳۰۰۰ فوت» یا بالاتر در شرق، آسیای مرکزی یا جنوبی دریک مستطیل «۷۴۹۲ متر یا ۲۴۵۸۰ فوت» در مرز افغانستان و پاکستان در غرب، جنیش چوکوسو «Tuōmù’ěr Fēr Fē» واقع شدهاند. ۷۴۳۹ متر یا ۲۴۴۰۶ فوت» در مرز قرقیزستان-سین کیانگ در شمال، گونگگا شان «مینیا کونکا، ۷۵۵۶ متر یا ۲۴۷۹۰ فوت» در سیچوان در شرق، و کابرو «۷۴۱۲ متر یا ۲۴۳۱۸ فوت» در مرز سیکیم تا نپال جنوب.
از دسامبر ۲۰۱۸؛ کسی از مرتفعترین قلههاي چهار کوه – Gangkhar Puensum, Labuche Kang III, Karjiang، و Tonghanjiabu کـه همگی در بوتان یا چین قراردارند، صعود نکردهاند. جدید ترین قله اي کـه اولین صعود خودرا انجام داد، قله ساسر کانگری دوم شرقی، در هند، در ۲۴ اوت ۲۰۱۱ اسـت.
بلندترین کوه خارج از آسیا، آکونکاگوا «۶۹۶۱ متر یا ۲۲۸۳۸ فوت» اسـت کـه ۱۸۹مین بلندترین کوه در جهان اسـت.
مطلب مرتبط: 14 قله با ارتفاع بیش از 8 هزار متر در جهان «عکس و فیلم»
۱ – کوه اورست ؛ ساگاراماتا، چومولونگما | Everest
کوه اورست کـه در ارتفاع ۸۸۴۸ متر از سطح دریا قرار دارد، بلندترین کوه جهان اسـت، رشته کوه هیمالیا به دلیل داشتن برخی از بلندترین کوها روی زمین بسیار مشهور اسـت کـه یکی از آن ها نیز اورست اسـت این کوه درسال ۱۸۵۲ رسماً بـه عنوان بلندترین کوه جهان معرفی شد.
کوه اورست در مرز نپال «پارک ملی ساگارماتا» و چین «حفاظت طبیعی ملی قومولانگما» قرار دارد، این کوه دارای چندین نام اسـت کـه یکی از آن ها ؛ اورست چومولونگما اسـت و بـه معنای “الهه جهان” معرفی شده اسـت، صعود بـه قله اورست یکی از تجربههاي فوق العاده اي اسـت کـه سفر بـه ان یکی از ارزشمندترین تجربه هاي زندگی هر فرد خواهد بود.
لازم بـه ذکر اسـت، اگر چه اورست یک مقصد جهانی برای علاقه مندان بـه سطوح مختلف کوهنوردی اسـت اما بسیار خطرناک و سخت نیز میباشد و تا بحال جان بیش از ۳۰۰ نفر را گرفته اس، بـه هشدارها دقت کنید و بسیار مراقب باشید ؛ از نکات مفید برای ایمن ماندن درهنگام مواجه شدن با اتفاقات ناگوار اطلاع داشته باشید و بـه خوبی از آن ها استفاده کنید
نکته بسیار جالب این اسـت کـه اورست تنها برای کوهنوردان نیست و کارهای زیادی برای انجام دادن در آنجا وجوددارد، از جمله سورتمه سواری، اسکی در دامنه ها، پیاده روی، و تجربه فرهنگ و سنت هاي غنی نپال.
کوه اورست دارای دو مسیر اصلی صعود اسـت کـه یکی در دامنهٔ جنوبی در نپال و دیگری در دامنهٔ شمالی در تبت قرار دارد.همچنین تعداد زیادی مسیرهای فرعی کـه استفادهٔ کمتری از انها میشود. در بین این دو مسیر، مسیر جنوبی آسانتر بوده و بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد. این مسیر همچنین، مسیر صعود ادموند هیلاری و تنزینگ نورگای «اولین صعود موفق بـه قله درسال ۱۹۵۳» اسـت.
همچنین این مسیر، اولین مسیر از بین پانزده مسیری بود کـه تا سال ۱۹۹۶ برای صعود بـه قله شناخته شده بودند.
رشته کوههاي هیمالیا در مرز منطقه ساگارماتای نپال و تبت در کشور چین
۸۸۴۸ متر ۲۹؛۰۲۹ فیت
هیئت انگلستان – ادموند هیلاری «نیوزلند» و شرپا تنسینگ نورگی «نپال» ۲۹.۵.۱۹۵۳
الف – قله جنوبی ۸۷۵۰ متر
ب – قله شمال شرقی اصلی ۸۳۸۳ متر:
اولین صعود: هیئت انگلستان – راسل بروس «زلاند نو» هری تایلور – ۶.۸.۱۹۸۸
ج – قله شمال شرقی فرعی ۸۱۸۰ متر:
اولین صعود: هیئت انگلستان – پیتر بوردمن، جو تاسکر – ۱۷.۵.۱۹۸۲
د – قله غربی ۸۲۹۶ متر
اولین صعود: هیئت اسلونی – دژان پدوژک، رومان روباس – ۱۲.۵.۱۹۷۹
این کوه با ارتفاع ۸۶۱۱ متری، دومین کوه و بلندترین کوه در بین رشته کوههاي قراقورام اسـت ؛ همچنین کوه کا۲ میتواند یکی از سرگرم کننده ترین تجربه هاي تابستانی برای هر فرد باشد.این کوه گاهی اوقات بـه عنوان کوه گادوین آستن بـه احترام سرهنگ «اچ.اچ.گادوین آستن » کـه اولین نقشه بردار این کوه بود نیز شناخته می شود و برخی دیگر بـه دلیل دسترسی سخت بـه نوک قله ان ؛ کوه کا ۲ یا کوه وحشی معرفی می کنند
بسیاری از افراد نیز کـه در تلاش برای رسیدن بـه نوک قله این کوه بودند، جان خودرا از دست دادند، البته هیچ چیزی این حقیقت ذاتی را از بین نمیبرد کـه این کوه ارزش یکبار دید و بازدید را دارد حتی اگر قصد کوهنوری را نداشته باشید.
اولین تلاش کوهنوردان ایرانی توسط محمد سعیدی در تابستان ۱۹۹۸ صورت گرفت.دومین تلاش توسط داود خادم کـه بـه مرگش حین صعود منجر شد درسال ۱۳۸۳ صورت گرفت.
تلاش سوم کوهنوردان ایرانی توسط بهزاد محمدی درسال ۱۳۷۹ صورت گرفت کـه این کوهنورد پر انرژی و دونده دوی استقامت نیروهای مسلح بعد از ۳ ماه تلاش موفق بـه صعود بـه این قله شد.
کاظم فریدیان درسال ۱۳۸۶ موفق بـه صعود بـه کی ۲ شد.
عظیم قیچی ساز کوهنورد تبریزی نیز در ۱۰ مرداد ۱۳۹۱ توانست بـه قله کی ۲ صعود کند این صعود بدون استفاده از کپسول اکسیژن صورت گرفت. همنورد عظیم قیچی ساز دراین صعود، کوهنورد ترکیهايتبار، بـه نام تونچ فیندیک بود کـه از این صعود فیلم مستندی هم تهیه شده اسـت.
رضا شهلایی دیگر کوهنورد ایرانی بود مه در صبح روز ۵ مرداد ۱۳۹۳ در ساعت ۱۱:۳۰ بـه وقت ایران پرچم ایران را بر فراز قله کی۲ بـه اهتزاز درآورد.
منطقه قره قروم رشته کوههاي هیمالیا بین مرز پاکستان و چین
۸۶۱۱ متر ۲۸.۲۵۰ فیت
آشیل کامپاگنونی و لینو لاسیدلی «ایتالیا» ۳۱.۷.۱۹۵۴
الف – قله جنوب غربی ۸۵۸۰ متر
اولین صعود: هیئت ژاپنی – ایهو اوهتانی، نظیر صبیر «پاکستان» ۷.۸.۱۹۸۱
ب – قله جنوبی ۸۱۳۲ متر
کانچن چونگا یا « پنج جواهر برفی » سومین قله بلند جهان اسـت و بـه همراه چهار قله دیگر مجاور خود، شامل ۵ قله می باشد کـه همگی آن ها بالای ۸۴۵۰ متر هستند.این کوه کاملاً از شرق تا غرب و از شمال تا جنوب با رشته کوههاي عظیم احاطه شده اسـت. رشته کوههاي کانچن جونگا دارای شکلی مانند یک حرف X خیلی بزرگ هستند. ارتفاع این قله بـه ۸۵۸۶ متر می رسد. این کوه شرقیترین ۸۰۰۰ متری جهان بـه شمار می رود.
از سال ۱۸۳۸ تا ۱۸۴۹ باورها بر این بود کـه کانگچنجونگا رفیعترین کوه جهان اسـت، اما مساحیهاي اورست بر این فرضیه خط بطلان کشید. توده کانگچنجونگا بسیار پر عظمت میباشد و از چندین قله یخی بر روی خطالرأس ان شکل گرفته.
منطقه کانچن چونگا بـه دلیل دوردست بودن چندان مورد توجه گردشگران قرار ندارد، از اینرو توانسته زیبائیهاي خودرا حفظ نماید. از جلوههاي منطقه کانچن چونگا میتوان بـه یخچال زمو Zemu و پارک ملی کانچن چونگا بـه مساحت ۲۰۳۵ کیلومتر مربع اشاره کرد کـه دربخش نپال قراردارند.
نپال، ایالت سیکیم
۸۵۸۶ متر ۲۸.۱۷۰ فیت
هیئت انگلستان – جورج باند و جو براون ۲۵.۵.۱۹۵۵
الف – قله مرکزی ۸۴۸۲ متر
اولین صعود: هیئت لهستان – وژک برانسکی، آندژهنریخ، کازیمیر اولخ ۲۲.۵.۱۹۷۸
ب – قله جنوبی ۸۴۷۶ متر
اولین صعود: هیئت لهستان – اوگنیوس چروباک، وژک وروژ ۱۹.۵.۱۹۷۸
ج – قله غربی «یالون کانگ» ۸۴۳۳ متر
اولین صعود: هیئت ژاپن – یوتاکا آگتا، تاکو ماتسودا – ۱۴.۵.۱۹۷۳
لوتسه با ارتفاع ۸۵۱۶ متری از سطح دریا ،چهارمین کوه بلند جهان اسـت، این کوه شامل سه قله متوالی و متفاوت شامل، قله اصلی «۸۵۱۶ متری» ؛ قله میانی «۸۴۱۴ متری» ؛ قله سومی «۸۳۸۲ متری» اسـت، همچنین این کوه بین تبت چین و خامبو نپال قرار دارد و بخشی از ان نیز با کوه اورست مرتبط اسـت، نام دیگر این کوه کـه بـه زبان تبتی بیان شده اسـت « قله جنوبی » اسـت
افراد با تجربه میتوانند بـه خوبی از این کوه بالا بروند، گرچه این کوه بـه اندازه اورست خطرناک نیست اما هنوز یکی از چالش برانگیزترین کوه ها برای صعود اسـت
تیم ملی کوهنوردی ایران در بهار ۱۳۸۱ موفق شد ۱۲ کوهنورد را بـه قله لوتسه برساند.
پروانه کاظمی اولین زن ایرانی صعودکننده بـه لوتسه و اولین زن در جهان اسـت کـه در طول یک فصل، صعودی موفقیتآمیز بـه دو قله اورست و لوتسه داشته اسـت. وی با صعود بـه این دو قله در مدت یک هفته توانسته رکورد جهانی را کسب کند.عظیم قیچیساز هیمالیانورد پرافتخار ایرانی بامداد ۲۹ اردیبهشت ۱۳۹۶ بـه سمت قله لوتسه حمله کرد و توانست بدون کپسول اکسیژن چهارمین قله بلند دنیا را در ساعت ساعت ۱۲:۲۲ فتح کند.
همچنین سعید میرزایی هیمالیانورد تبریزی بـه همراه عظیم قیچیساز در تاریخ ۲۹ اردیبهشت ۱۳۹۶ موفق بـه صعود این قله شد.
تبت، مرز چین و نپال
۸۵۱۶ متر ۲۷؛۲۹۰ فیت
هیئت سوئیسی – فریتز لوشینگر و ارنست رایز ۱۸.۵.۱۹۵۶
الف – قله میانی I «مرکزی» ۸۴۲۳ متر
اولین صعود: هیئت روسیه – الکسی بولوتف، پیوتر کوزنتسف، سرکی تیموفیف، یوگنی وینوگرادسکی – ۲۳.۵.۲۰۰۱
ب – لوتسه شار ۸۳۹۸ متر
اولین صعود: هیئت اتریشی – ژوزف مایر، رولف والتر – ۱۲.۵.۱۹۷۰
ج – قله میانی فرعی ۸۳۷۳ متر
اولین صعود: فاقد صعود
ماکالو کوهی منفرد واقع در ۲۲ کیلومتری شرق کوه اورست اسـت و شکلی شبیه بـه یک هرم چهار وجهی دارد.ماکالو بـه عنوان یکی از سختترین کوهها برای صعود، مطرح شده و دلیل ان شیب بسیار زیاد و تیغههاي تیز خطالرأس ان میباشد. کوه ماکالو همراه با قلل اورست و لوتسه در منطقه هیمالیای «خومبو روالینگ» قرار دارد.
در بهار ۱۳۸۰ هفت تن از اعضای تیم ۱۶ نفره ملی کوهنوردی ایران موفق بـه صعود قله ماکالو شدند. رضا زارعی در وبلاگ خود “کوه قاف” اعتراف نمود کـه تیم اعزامی فدراسیون کوهنوردی درسال ۱۳۸۰ هیچگاه بـه قله نرسیده اسـت: “…
در صعود سال ۸۰ زمانی کـه در هوایی بسته و همراه با بوران بـه انتهای برج قله «قله فرعی رسیدم» بـه خیال آنکه ان مکان انتهای مسیر قله اسـت با شنیدن فریادهای آقای افلاکی کـه بـه دلیل خطرناک بودن مسیر مرا بـه بازگشت فراخوانده بود بـه پائین بازگشتم… اینک با افتخار عنوان میکنم من تنها تا قله فرعی ماکالو صعود کردهام.عظیم قیچی ساز بـه عنوان اولین ایرانی در تاریخ ۴ اردیبهشت ۹۲ این قله را فتح کرد.
پروانه کاظمی نیز پس از صعود ناتمام بـه دلیل زمینلرزه نپال درسال ۱۳۹۴؛ در بهار ۱۳۹۵ توانست بـهعنوان اولین زن ایرانی، ماکالو را فتح کند. وی بدون اکسیژن کمکی تا ارتفاع ۷۶۰۰ متری صعود کرده و پس از ان با استفاده از اکسیژن بـه قله رسید.
نپال، تبت
۸۴۶۳ متر ۲۷.۷۶۵ فیت
هیئت فرانسوی – جان کوزی و لیونل تری ۱۵.۵.۱۹۵۵
مطلب مرتبط: قله های مرگ در جهان را بشناسید «+ تصاویر »
چو اویو یا چوآیو بـه معنی « الههٔ فیروزه » با ارتفاع ۸۲۰۱ متر در ۲۰ کیلومتری غرب کوه اورست قرار دارد، این کوه در رشته کوههاي هیمالیا ودر مرز بین چین و نپال اسـت.بـه دلیل شیب نه چندان زیاد ان؛ اکثر کوهنوردان ان را آسانترین صعود میان هشتهزار متریها میدانند. امروزه این کوه پس از اورست بیشترین صعود یک ۸۰۰۰ متری را داراست و البته از نظر نسبت آمار کشتهها بـه صعودها، در رده آخر قلل ۸۰۰۰ متری قرار دارد.
۷ عضو تیم ملی کوهنوردی ایران در تاریخ ۲۱ اردیبهشت ۷۹ موفق بـه صعود قله چوآیو از مسیر نرمال شمالغرب شدند. دو شرپا این کوهنوردان را در فتح قله همراهی و یاری می کردند.عظیم قیچیساز هیمالیانورد ایرانی در ۴ مهر ۱۳۹۲ بدون اکسیژن مصنوعی و بدون استخدام شرپا این قله را صعود کرد.
رشته کوههاي هیمالیا ودر مرز بین چین و نپال
۸۲۰۱ متر ۲۶.۹۰۵ فیت
هئیت اتریش – ژوزف جوشلر، هربرت تیچی، پاسانگ داوا لاما «نپال» ۱۹.۱۰.۱۹۵۴
الف – قله شمال غربی ۸۱۵۶ متر
داولاگیری با ارتفاع ۸۱۶۷ متر، هفتمین کوه بلند جهان اسـت، همچنین این کوه بخشی از رشته کوه آناپورنا نیز میباشد ودر شمال نپال مرکزی، حدود ۲۱ متری غرب قله آناپورنا قرار دارد، نام ان بـه زبان سانسکریت مردم هندوستان ؛ «خیرکننده، زیبای سفید» ترجمه می شود.
کوه داولاگیری یکی از چالش برانگیزترین کوهها برای کوهنوردی اسـت کـه اولین صعود موفقیت آمیز بـه قله این کوه درسال ۱۹۶۰ انجام شد ؛ داولاگیری یکی از چالش برانگیزترین کوه هاي هشت هزار متری نیز برای کوهنوردی معرفی شده اسـت
هتل گرند شامبالا کوهنوردان را بـه کوه دائولاگیری و دیگر جاذبههاي اطراف، از جمله منطقه حفاظتشده آناپورنا، کـه تنها ۱۵ دقیقه پیاده روی دارد، نزدیکتر می کند.
نپال
۸۱۶۷ متر ۲۶.۷۹۵ فیت
هیئت سوئیس – کورت دیمبرگر «اتریش»؛ پیتر داینر «کشور آلمان»؛ ارنست فوئرر، اربین شلبرت، ناوانگ دورجی «نپال» نیما دورجی «نپال» ۱۳.۵.۱۹۶۰
ماناسلو در منطقهٔ گورخا واقع در Mansiri Himal کـه بخشی از هیمالیا در نپال اسـت، جای گرفته اسـت.ماناسلو بـه زبان نپالی کوتانگ Kutang نامیده می شود.ماناسلو دارای خط الراسهای طولانی، یخچالها و چشماندازهایی با شیب زیاد می باشد. بلندترین قله ان دارای ارتفاع ۸۱۶۳ متر اسـت. وجود خطالرأسی طولانی و درهاي یخ زده تشخیص این کوه را از دوردستها امکان پذیر میکند. برج قله بـه این کوه دورنمایی رؤیایی داده.
اولین صعود کوه درسال ۱۹۵۶ توسط گروهی از کوهنوردان کشور ژاپن و از مسیر شمال شرقی صورت گرفت.تا کنون بیش از ۲۵۰ کوهنورد ماناسلو را فتح کردهاند کـه دراین راه حدود ۵۲ تن جانشان را از دست دادهاند و از این لحاظ ماناسلو پس از آناپورنا، نانگاپاربات، کی ۲ و کانچن چونگا قرار دارد «از نظر نسبت صعودها بـه کشتهها».
لازم اسـت ذکر شود کوهنوردان ایران نیز درسال ۱۳۵۵ موفق بـه فتح قله ماناسلو به عنوان اولین ۸۰۰۰ متری ایرانیها شدند.دراین سال محمد جعفر اسدی از اعضای تیم ۸ نفره ایران توانست بـه همراه یک کوهنورد ژاپنی و یک شرپای نپالی برفراز قله بایستد.
سرپرستی این صعود را محمد خاکبیز بر عهده داشت.مهدی عمیدی در اردیبهشت سال ۸۸ و نیز درسال ۹۰ اولین زن ایرانی پروانه کاظمی موفق بـه صعود این قله شدند.۲۱ اردیبهشت ۱۳۹۱ جعفر ناصری بعد از صعود بـه ماناسلو و هنگام بازگشت سقوط کرد و جان سپرد.عظیم قیچیساز و مهدی قلیپور در مهر ۱۳۹۱ نیز این قله را فتح کردند.
نپال
۸۱۶۳ متر ۲۶.۷۸۲ فیت
هیئت ژاپن – توشی ایمانیشی، گیالزن نوربو «نپال» ۹.۵.۱۹۶۵
کوه ماناسلو هشتمین کوه بلند جهان اسـت کـه ارتفاع ان از سطح دریا ۸۱۶۲ متر اسـت، این کوه بخشی از رشته کوه منسیری هیمالیااست کـه در نپال، منطقه حفاظت شده ماناسلو قرار دارددر حالی کـه یکی از چالشبرانگیزترین کوههاي هشت هزار متری اسـت، اما صعود بـه نوک این قله یکی از بهترین تجربه هایي اسـت کـه میتوان در سفر بـه نپال انجام داد
اولین صعود موفق بـه کوه ماناسلو توسط یک کوهنورد حرفه اي ژاپنی درسال ۱۹۵۶ انجام شد، نام این کوه از کلمه ماناسا کـه در زبان سانسکریت مردم هندوستان بیان می شود ؛ الهام گرفته شده اسـت و نام دیگرش نیز کوتانگ اسـت.کوه ماناسلو در منطقه اي دور افتاده از نپال قرار دارد و گردشگرانی کـه از این کوه دیدن می کنند، میتوانند در هتل سیرایچولی ؛ درحدود ۹۸ کیلومتری ان اقامت کنند.
نانگاپاربات دارای سه رخ پهناور اسـت. جبهه «راکیوت» کـه بر بخش شمالی کوه مسلط گشته، جبهه نقره فام جنوبی و فلات گسترده ان و رخ پرعظمت دیامیر کـه با بخشی صخرهاي آغاز و بعد بـه شکل یخشار «آبشار یخی» کوه را دربر گرفته.
جبهه «روپال» نیز کـه دربخش جنوبی قرار گرفته را میتوان بزرگ ترین جبهه صخرهاي کوههاي جهان نامید، کـه با حدود ۴۵۰۰ متر ارتفاع از سطح درهها قد برافراشته.رینولد مسنر اولین فاتح این جبهه روپال را کاری فراتر از دشوارترین صعودهای آلپ می داند. رخ پهناور کوه از درههاي لم یزرع ایندوس بسیار تماشایی اسـت.
در مطالعات صورت گرفته از سوی اداره جغرافیای پیشاور بـه همراه گروهی از زمین شناسان آمریکایی پیدایش نانگاپاربات را مربوط بـه ۴۰۰۰۰۰ سال قبل و درست زمانیکه شبهه قاره هند بـه قاره اوراسیا برخورد کرد می دانند. انها معتقدند در بین کوههاي جهان نانگاپاربات سریعترین رشد را داشته و این کوه همان گونه در حال بالا رفتن اسـت.
سال ها پیش از اولین صعودها، نانگاپاربات را راحتترین کوه ۸۰۰۰ متری دنیا میدانستند. اما اولین تلاشها خلاف این را ثابت کرد. یخچالهای ناپایدار و طوفانهای یکنواخت و دائمی درکنار بهمنهاي هولناک جشن کوچک اولین فاتح کوه بودند. هرمان بول با موفقیت کوه را فتح نمود اما این صعود بـه بهای از دست رفتن ۳۱ کوهنورد و باربر در تلاشهای قبلی امکان پذیر شد.
لیلا اسفندیاری، اولین زن ایرانی بـه همراه کاظم فریدیان، سهند عقدایی، محمد نوروزی، حسین ابوالحسنی، احسان پرتوی نیا درسال ۱۳۸۷ این قله را صعود کرد. درحین صعود بـه این قله سامان نعمتیجان خودرا از دست داد.عظیم قیچیساز هیمالیانورد ایرانی درسال ۱۳۸۹ این قله را صعود کرد.علیرضا نوروزی کوهنورد نیشابوری نیز درسال ۱۳۹۷ این قله را صعود کرد.
کشمیر، رشته کوه هیمالیا در پاکستان
۸۱۲۵ متر ۲۶.۶۵۶ فیت
هیئت اتریش – کشور آلمان، هرمان بول ۳.۷.۱۹۵۳
الف – قله جنوبی ۸۰۴۲ متر
اولین صعود: هیئت سوئیس – اولی بوهلر – ۱۷.۸.۱۹۸۲
آناپورنا قلهاي بـه ارتفاع ۸۰۹۱ متر در تودهکوه آناپورنا در رشتهکوه هیمالیا در نپال اسـت. این قله کـه در مذهب هندو بـه «خدایگان حاصلخیزی و زراعت» منسوب اسـت، بخشی از منطقهٔ حفاظت شده با وسعت ۷۶۲۹ کیلومتر مربع در کشور نپال اسـت.با توجه بـه میزان تلفات کوهنوردان صعودکننده بـه این قله کـه حدود ۳۴ درصد اسـت، برخی این کوه را مرگبارترین کوهستان برمیشمارند.
اولین بار درسال ۱۹۵۰ پس از آنکه هیئت اعزامی از کشور فرانسه از پیداکردن مسیری برای صعود بـه دهالاگیری ناامید شد بـه این کوه روی آورد. دراین صعود کـه با حماسه و جانفشانی اعضای تیم همراه بود کوهنوردان نامی فرانسه موریس هرزوگ و لویی لاشنال موفق بـه فتح قله و البته فتح اولین کوه ۸۰۰۰ متری دنیا شدند. این صعود در ۳ ژوئن بـه ثبت رسید.
نمای زیبای رشته کوه آناپورنا بخصوص کوه مقدس «ماچاپوچار»؛ هر ساله کوهنوردان و جهانگردان زیادی را بـه این سوی از دنیا روان میکند. اما بـه رغم زیبایی نسبت کشتههاي کوه بـه صعودهایش تقریبا ۳۴٪ اسـت کـه از این حیث در بین ۸۰۰۰ متریها رتبه نخست را داراست.
عظیم قیچیساز در اسفند سال۱۳۹۰ بـه همراه یک گروه بین المللی صعود بـه قله آناپورنا در نپال را آغاز کرده و پس از ۵۰ روز، در اردیبهشت سال ۱۳۹۱ قله را فتح کرد.
رضا شهلایی کوهنورد سرشناس کرمانشاهی نیز همراه یک گروه بین المللی ظرف مدت ۴۵ روز در ساعت ۱۵٫۳۰ بـه وقت محلی در روز سهشنبه ۴ فروردین ماه ۹۴؛ موفق بـه صعود این قله شد.
تودهکوه آناپورنا در رشتهکوه هیمالیا در نپال
۸۰۹۱ متر ۲۶.۵۴۵ فیت
هیئت فرانسوی – موریس هرزوک، لوئیس لشنال ۳.۶.۱۹۵۰
الف – قله مرکزی ۸۰۶۴ متر
اولین صعود: هیئت آلمانی – ادو بونینگ، لودوینگ گریسل، هینز اوبروخ – ۳.۱۰.۱۹۸۰
ب – قله شرقی ۸۰۲۹ متر
اولین صعود: هیئت اسپانیایی – ژوزه مونال آنگلادا، امیلیون سیویس، جورج ونس ۲۹.۷.۱۹۷۴
مطلب مرتبط: کوهستان های خطرناک جهان
گاشربروم ۱ « کی ۵ یا قلهٔ مخفی » در منطقهٔ قراقروم در هیمالیا واقع شده اسـت ودر همان رشته کوههاي گاشربروم جای گرفته اسـت.“قلهٔ پنهان” نامی اسـت کـه کوهنوردان روی این قله گذاشتهاند و مردم محلی ان را « گاشا » مینامند بـه معنای “کوهستان زیبا”. این قله دارای ارتفاع ۸۰۸۰ می باشد.
درسال ۱۳۸۲؛ هنگام صعود بـه قله گاشبروم ۱ در پاکستان، محمد اوراز بـه همراه مقبل هنرپژوه بر اثر سقوط بهمن سقوط می کنند مقبل هنرپژوه سالم ماند ولی محمد اوراز پس از انتقال بـه بیمارستان شفا در اسلامآباد پاکستان فوت میکند.درسال ۱۳۸۲ حسن نجاریان این قله را صعود کرد وی یکی از بازماندگان حادثه گاشربروم ۱ اسـت.عظیم قیچیساز هیمالیانورد ایرانی درسال ۱۳۹۰ این قله را صعود کرد.
کشمیر، سین کیانگ
ارتفاع قله گاشربروم ۱
۸۰۸۰ متر ۲۶.۴۷۰ فیت
هیئت آمریکایی – اندرو کوفمان، پیتر شوئنینگ – ۵.۷.۱۹۵۸
برودپیک یا کی ۳ دوازدهمین قله بلند در دنیا با ارتفاع ۸۰۵۱ متر، در رشتهکوه قراقروم ودر شمال شرقی پاکستان واقع شده اسـت.این قله در امتداد غربی یخچال بالتورو ودر بین دو قله کی۲ و گاشربروم IV قرار دارد.
از روی ارتفاعات این قله نمای زیبایی از قله کی۲ بـه سهولت قابل مشاهده اسـت.برودپیک دارای سه قله مجزا اسـت قله اصلی ۸۰۵۱ متر، قله مرکزی ۸۰۱۶ متر و قله شمالی ۷۵۵۰ متر. فقط ۸ کیلومتر با قلهٔ مشهور کی۲ فاصله دارد.
این قله بـه عنوان یکی از قلل هشت هزار متری آسان شناخته شده اسـت هرچند کـه از لحاظ فنی سخت نیست اما بـه هر حال نمی توان ان را بـه اسانی پشت سر گذاشت چرا کـه مسیر ان؛ از میان قلمروی بهمنهاي دائمی اسـت.
کمپ اصلی در ارتفاع ۵۰۰۰ متر قرار دارد و کمپهاي میانی درحدود ارتفاع ۶۲۰۰ متر، ۶۸۰۰ متر و ۷۳۰۰ متر واقع شدهاند. صعود این قله بـه شرایط جوی وابسته اسـت بـهطوریکـه گاهی اوقات میتوان صعود ان را در طول شش هفته بـه انجام رسانید. در حالیکه در مواردی دیگر حتی ممکن اسـت صعود ان بـه نه هفته نیز کشیده شود.
از زمان اولین صعود بـه این قله درسال ۱۹۷۵ تا اوت ۲۰۰۳؛ برود پیک ۲۵۵ بار صعود شدهاسـت؛ کـه تعداد ۱۷ نفر دراین مسیر جان خودرا از دست دادهاند؛ بنابر این میزان مرگ و میر درحدود ۷ درصد ارزیابی شدهاسـت کـه میتوان این مقدار رابا میزان مرگ و میر قله اورست کـه ۹ درصد اسـت، مقایسه کرد.
بـه هر حال این قله یکی از ساده ترین قلل ۸۰۰۰ متری اسـت، اما ریسک ریزش بهمن را نمی توان نادیده گرفت.اولین صعود قله اصلی برودپیک درسال ۱۹۵۷ از سوی تیمی از کوهنوردان اتریشی بـه سرپرستی مارکوس شامو و همراهی کوهنورد برجسته هرمان بول صورت گرفت.
عظیم قیچیساز کوهنورد ایرانی درسال ۱۳۸۷ بـه این قله صعود کرد.
در تاریخ ۲۲ تیر ۹۲ سه کوهنورد ایرانی بـه نامهاي پویا کیوان، آیدین بزرگی و مجتبی جراحی مسیر جدیدی در رخ جنوب غربی برودپیک بـه نام مسیر ایران گشایش کردند و پرچم ایران را بر روی ارتفاع ۸۰۵۱ متری قله برودپیک بـه اهتزاز درآوردند؛ ولی در مسیر برگشت دچار سانحه شدند ودر ارتفاع ۷۴۰۰ متری گم شدند.
کشمیر، سین کیانگ، رشتهکوه قراقروم ودر شمال شرقی پاکستان
۸۰۵۱ متر ۲۶.۴۰۰ فیت
هیئت اتریشی – هرمان بول، کورت دیکبرگر، مارکوس شامو، فریتز وینتر استیلر – ۹.۶.۱۹۵۷
الف – قله مرکزی ۸۰۱۱ متر
اولین صعود: هیئت لهستانی – کازیمیرک کلازک، مارک کزیسکی، نوس کولیس، بودان نواژک، آندره سیکورسکی – ۲۸.۷.۱۹۷۵
گاشربروم ۲ یا کی ۴ سیزدهمین کوه مرتفع در سطح خشکیهاي زمین شناخته می شود، کـه در منطقه گیلگیت از ایالت بلتستان کشور پاکستان واقع شده اسـت ودر نزدیکی مرز چین قرار دارد. این کوه بر روی رشتهکوه گاشربرومها ودر کنار گاشربروم یک قرار گرفته اسـت.
مسیر رایج صعود بـه این قله جبهه جنوب غربی ان اسـت کـه نسبتاً کم خطرتر می باشد. یک برنامه اکسپدیشن برای صعود حدود ۷ تا ۸ هفتهاي با مجوزهای مورد نیاز درحدود ۷۵۰۰ دلار برای هر صعودکننده هزینه دارد. گاشربروم ۲ را اولین بار یک گروه اتریشی شامل یوزف لارش، فیتز موراوج و هانس ویلنپارت در تاریخ ۷ ژوئیه ۱۹۵۶ صعود کرد.امروزه گاشربروم دو بـه عنوان راحتترین ۸۰۰۰ متری قراقروم یکی از پرطرفدارترین کوههاي ۸۰۰۰ متری دنیا نیز می باشد و پس از اورست و چوآیو دارای بالاترین تعداد صعودها اسـت.
گاشربروم ۲ درسال ۱۹۹۷ توسط تیم ملی کوهنوردی ایران فتح شد. رسول نقوی، محمدحسن نجاریان و حمیدرضا اولنج فاتحان قله بودند.عظیم قیچیساز، لیلا اسفندیاری، محمود هاشمی، حسین مقدم، مهیار مصطفوی درسال ۱۳۹۰ این قله را صعود کردند.لیلا اسفندیاری کوهنورد ایرانی در تابستان سال ۲۰۱۱؛ ۳۱ تیر ۱۳۹۰ بعد از صعود بـه این قله بـه علت سقوط دراین کوهستان کشته شد.
کشمیر، سین کیانگ
۸۰۳۵ متر ۲۶.۳۶۳ فیت
هیئت اطریش – ژوزف لارچ، فریتز موراک، جوآن ویلنپارت- ۷.۷.۱۹۵۶
شیشاپانگما با ۸۰۱۳ متر ارتفاع بـه عنوان چهاردهمین کوه ۸۰۰۰ متری و تنها ۸۰۰۰ متری مستقل در تبت شناخته میشود کـه بـهطور کامل در داخل خاک کشور چین «در تبت مرکزی» قرار دارد، اما بـه طرز عجیبی نزدیکترین ۸۰۰۰ متری بـه کاتماندو، پایتخت نپال اسـت و تنها ۸۰۰۰ متری اسـت کـه از این شهر دیده میشود.
در زبان تبتی بـه معنای “قلهاي بر فراز دشتهای پوشیده از چمن” می باشد. شیشاپانگما آخرین کوه ۸۰۰۰ متری صعود شده می باشد «به دلیل بسته بودن مرزهای تبت بر روی خارجیها صعود بـه ان توسط دیگران امکان پذیر نبود» در نهایت درسال ۱۹۶۴ این کوه توسط کوهنوردانی از تبت و چین صعود شد.
پس از اشغال تبت توسط چینیها تلاش شد تا نام “کوسنگ تسان فنگ” بر روی کوه نهاده شود. اما این تلاش شکست خورد ودر نهایت همان نام تبتی شیشاپانگما رسمیت یافت.بی شک امروز شیشاپانگما بـه عنوان یک ۸۰۰۰ متری محبوب کوهنوردان و گردشگران را بـه تبت جذب می کند. در نتیجه تیمهای تجاری زیادی نیز بـه این کوه روی آوردهاند و احتمالاً این کوه پس از اورست، چوآیو و گاشربروم ۲ محبوبترین و پر صعودترین ۸۰۰۰ متری می باشد.
تیم ملی کوهنوردی ایران در بهار ۱۳۷۹ پس از فتح چوآیو بـه شیشاپانگما رفت و سه عضو این تیم در ۷ خرداد موفق بـه فتح قله شدند.
کشور چین، تبت مرکزی
۸۰۱۳ متر ۲۶.۳۵۸ فیت
هیئت چین – هسو چینگ، چانگ چون ین، وانگ فوزو، چن سام، چن تینگ لینگ، وسانگ یو، سودنام دوجی، میگمار تاشی، دوجی، یونتن – ۲.۵.۱۹۶۴
الف – شیشاپانگمای مرکزی ۸۰۱۲ متر
اولین صعود: هیئت ژاپنی – ماکاتو هارا، هیرو کومامیا، هیروفومی کونیشی – ۱۰.۱۰.۱۹۸۲
مطلب مرتبط: رصد خانه شگفت انگیز بر فراز قله های آلپ «عکس»
اولین تلاش ثبتشده برای فتح یک هشت هزار متری بـه سال ۱۸۹۵ باز می گردد کـه آلبرت اف. مامری و جی. نورمن کولی صعود خود بـه نانگاپاربات را آغاز نمودند اما مرگ مامری و دو گرکای همراهش بر اثر سقوط بهمن این تلاش را نافرجام گذاشت. اولین صعود موفقیتآمیز ثبتشده بـه یک هشت هزار متری بـه ۳ ژوئن ۱۹۵۰ باز می گردد کـه موریس هرتزوگ و لوئی لاشنال موفق بـه فتح قلهٔ آناپورنا شدند.
اولین کوهنوردی کـه موفق بـه صعود بـه تمامی ۱۴ هشت هزار متری شد رینولد مسنر ایتالیایی بود کـه آخرین قله را در ۱۶ اکتبر ۱۹۸۶ فتح نمود. یکسال بعد در ۱۹۸۷؛ جرزی کوکوکچای لهستانی موفق بـه تکرار این موفقیت شد.
باوجود این مسنر این ۱۴ قله را بدون استفاده از کپسول کمکی اکسیژن فتح کرده بودو ۹ سال طول کشید تا کوهنورد دیگری بـه نام ارهارد لورتان بدون بهرهگیری از کپسول اکسیژن موفق بـه فتح ۱۴ قلهٔ هشت هزار متری درسال ۱۹۹۵ شود.همچنین پورپا تاشی نپالی رکورددار فتح ۱۴ قله با ۲۶ بار صعود در فاصلهٔ سال ۱۹۹۸ تا ۲۰۱۱ اسـت و پس از او در جایگاه دوم، خوانیتو اویارزابال با ۲۵ بار صعود در فاصلهٔ ۱۹۸۵ تا ۲۰۱۱ قرار دارد.
ایتالیا با ۵ کوهنورد، شمار بیشترین صعود بـه تمامی هشت هزارمتریها را دارد و پس از ان کره جنوبی با ۴ کوهنورد و قزاقستان، لهستان و اسپانیا با ۳ کوهنورد قرار گرفتهاند. اولین زنی کـه مدعی صعود بـه هر ۱۴ قله شد اوه اون سان کرهاي بود کـه بنا بر ادعای او آناپورنا آخرین قلهاي بود کـه در ۲۷ آوریل ۲۰۱۰ توسط او فتح گردید.
اما صحت این ادعا مورد تردید گروههاي مختلف قرار گرفت و حتی فدراسیون کوهنوردی کرهٔ جنوبی اعلام کرد کـه ادعای فتح قلهٔ کانگچنجونگا توسط او درسال ۲۰۰۹ نامحتمل اسـت. همچنین ادورن پاسابان، کوهنورد حریف او نیز این صعود را پیشتر مورد تردید قرار داده بودو در نهایت درسال ۲۰۱۰ نام ادورنه پاسابان بـه عنوان اولین کوهنورد زنی کـه موفق بـه صعود بـه هر ۱۴ قلهٔ هشت هزار متری شده بود اعلام گردید.
همچنین در اوت ۲۰۱۱؛ گرلینده کالتنبرونر اتریشی اولین زنی شد کـه هر ۱۴ قلهٔ هشت هزار متری را بدون استفاده از کپسول اکسیژن فتح نمود.
سفر بـه بلندترین کوه ها تجارب منحصر بـه فردی را در اختیار کوهنوردان و مسافرانی کـه قصد گردش دارند، قرار میدهد، این کوه ها بهترین مکانهایي هستند کـه باید حداقل یکبار از ان ها بازدید کنیدکوهها از خیرهکنندهترین شگفتیهاي طبیعی در جهان هستند و بـه لطف قلههاي باشکوه و مسیرهای شگفت انگیزی کـه از نظر سختی متفاوت هستند، ماجراجوییهاي باورنکردنی را در فضای باز ارائه می دهند، این مکان ها مقصد هاي گردشگری معروفی برای کوهنوردانی بودهاند کـه برای رسیدن بـه قلههاي خود در سفر های کوتاه و طولانی شرکت میکنند.