فواید و عوارض غذا خوردن در ظروف مسی
یکی از قدیمیترین ظروفی کـه در گذشته برای پخت و پز غذا از ان استفاده می شد ظروف مسی بود. ظرف هاي مسی بسیار زیبا هستند و استفاده از این ظروف معایب و مزایایی دارد کـه ما دراین مقاله از مجله تالاب قصد داریم بـه بررسی ظروف مسی و مزایا و معایب ان بپردازیم.
ظروف مسی برای پخت و پز خوب هستند؟
از آنجایی کـه فلز مس راحت شکل میگیرد و رسانایی الکتریکی بسیار خوبی دارد از این فلز برای ساخت ظروف آشپزخانه استفاده می شود. ظروف مسی بهترین کیفیت را در میان ظروف آشپزخانه دارند. درخشندگی مس ان ها را بـه زیباترین ظروفی تبدیل می کند کـه شـما در آشپزخانه خود دارید.
اما سوال اینجاست کـه آیا ظروف مسی ظروف مناسبی برای پخت غذا هستند و یا خیر. کـه ما دراین مقاله کاربرد ظروف مسی و مزایا و معایب ان را مورد بررسی قرار خواهیم داد تا شـما عزیزان با خیال آسوده تری بتوانید تصمیم بـه خرید ظروف مسی بگیرید و با معایب و مزایای این ظروف زیبا و تاریخی بیشتر آشنا شوید.
مطالب مشابه: کدام نوع قابلمه برای غذا بهتر است؟
تاریخچه ظروف مسی و مزایا و معایب آن
قبل از صحبت درباره ظروف مسی و مزایا و معایب ان بهتر اسـت نگاه کلی بـه تاریخچه این فلز بپردازیم. فلز مس در واقع جزء نخستین اکتشافات انسان بـه شمار می آید. این فلز در واقع پس از طلا نخستین فلزی اسـت کـه توسط بشر یافت شد. بعد از این کـه بشر با کارایی این فلز بیشتر آشنا شد از ان در زمینه هاي مختلف استفاده کرد کـه ظروف مسی یکی از آن ها بود. کشور ایران از معدود کشور هایي بود کـه مسگری و ساخت ظروف مسی در ان رونق یافت.
فلز مس یکی از پرکاربرد ترین فلزات تاریخ بـه ویژه در آسیا، اروپا، بین النهرین و مصر بـه شمار می آمد. نخستین آثار مس و ظروف مسی در میان النهرین ودر منطقه سومریان کشف شد کـه نزدیک بـه ده هزار سال پیش از مس برای ساختن ابزار و سلاح هایي مانند سر نیزه، تیر، سنجاق و تبر استفاده می شد. در مصر باستان نیز از مس برای ایجاد خطوط لوله ؛ انتقال آب و ایجاد سیستم فاضلاب استفاده می شد.
کـه بعدها مصریان از مس در هنر نیز استفاده کردند و بـه ساختن ظروف مسی، صنایع دستی و منبت کاری نیز استفاده کردند. صنایع دستی مس در ایران نیز در دوره ساسانیان بسیار رایج بوده اسـت و شهر زنجان نیز یکی از قدیمیترین سازندگان ظروف مسی در شکل ها و مدل هاي مختلف بـه شمار می آید. بنابر این ظروف مسی تاریخچه دیرینه اي دارد کـه بیشتر تمدن ها بـه دلیل کاربردهای ظروف مسی و مزایا و معایب ان ها از این ظروف استفاده هاي بسیاری میکردند.
نکات مهم در استفاده از ظروف مسی
ویژگی پوشش سطح داخلی ظروف مسی با قلع سبب شده اسـت این ظروف برای طبخ هر نوع غذا مناسب باشد و عمل سفیدکاری سطح این ظروف، با توجه بـه میزان استفاده از ظروف، در طول سال ممکن اسـت چند بار نیاز بـه سفیدکاری داشته باشد. با رعایت نکات زیر میتوانید از خواص ظروف مسی بهرهمند شوید؛
1. برای دوام بستر سفید ظرف، بعد از خرید ظرف، قبل از استفاده از ان؛ یک ابر رابا خاکستر نرم ذغال نم دار کرده و داخل ظرف بکشید و سپس ظرف را آبکشی کنید، برای تمیز کردن سطح بیرونی ظرف مسی می توانید از سرکه و نمک برای استفاده کنید، برای تمیز کردن ظرف مورد نظر می توانید قره قروت یا آب نارنج را جای گزین سرکه کنید.
2. توصیه میشود هنگام نخستین استفاده برای پخت و پز ظروف مسی، مقدار کافی شیر داخل ظرف بریزید و بعد از جوشاندن شیر همه ی قسمتهاي داخل ظرف مسی رابا شیر بشورید، با اینکار هم موجب ضدعفونی شدن ظرف می شود و هم باعث افزایش عمر پوشش قلع داخل ظرف می شود و مانع سیاه شدن زود هنگام ظرف می شود؛ توجه داشته باشید کـه شیر استفاده شده برای اینکار را دور بریزید.
3. توصیه میشود هنگام طبخ غذا در ظروف مسی باید با شعله ملایم انجام شود.
4. توجه داشته باشید هرگز نباید ظرف مسی را خالی و بدون غذا روی شعله قرار دهید اینکار موجب سوختن پوشش قلع ظرف می شود حتماً ابتدا آب یا مواد غذایی را داخل ظرف مسی بریزید و سپس ظرف را روی شعلهي آتش با حرارت ملایم قرار دهید.
5. از نگهداری غذا در داخل ظروف مسی در یخچال بپرهیزید.
6. با طبخ غذا هاي ترش و یا طبخ غذا با آب آشامیدنی کلردار، لکههاي سیاه رنگ در سطح درونی ظرف سفید قلع اندود شده، بـه وجود می آید کـه این مسئله عادی می باشد و بـه دلیل ویژگی کلر آب آشامیدنی و فلز قلع میباشد و هیچ گونه زیان و ضرری برای سلامتی ما ندارد، بـه دو روش می توانید برای تمیز کردن و از بین بردن این لکههاي کدر و سیاه اقدام کنید،
نخستین روش این اسـت کـه می توانید ظرف را قلع اندود کنید و روشی دیگر این اسـت کـه سطح داخل ظرف رابا پودر ظرفشویی و خاکستر بـه وسیله یک اسکاج نرم بشورید. «هنگام تمیز کردن و شست و شوی ظرف مسی از هیچ نوع سیم ظرفشوییاي بـه هیچ وجه استفاده نشود»
7. بعد از بـه وجود آمدن قرمزی در داخل ظروف مسی می توانید برای پخت هر نوع شیرینی و یا برنج از انها استفاده کنید و از پخت و پز غذا هاي ترش داخل ظروف قرمز شده خودداری کنید.
8. ساخت ظروف مسی بـه دو شیوه دستی یا کورهاي و بـه روش پرسی یا ماشینی می باشد، ساخت ظروف دستی کورهاي کـه بـه صورت چکشی ساخته میشود ضخامت بیشتری دارند و غذا در ظروف چکشی دیرتر میسوزد.
9. برای قلاع کردن ظروف، توجه داشته باشید کـه ظروف را بـه افرادی بسپارید کـه مطمئن باشند زیرا بـه تازگی بعضی افراد بـه وسیله جوهر نمک کـه مقدار زیادی اسید دارد بـه قلاع کردن ظروف مسی اقدام میکنند.
10. هرگز ظروف مسی را بـه وسیله ماشین ظرفشویی نشورید و حتماً پس از شستن ظروف مسی، انها رابا یک حوله نرم خشک کرده آب ان را بگیرید.
11. هرگز از در قابلمه مسی غذا نگه ندارید و تنها هنگام پخت و پز باید از این ظروف استفاده شود.
12. برای مانع شدن از زنگ زدگی ظروف مسی میتوانید قلم مو آغشته شده بـه آب پیاز را روی ظروف مسی بمالید.
خواص ظروف مسی و دلایل آنها
ظروف مسی از نظرهای مختلفی نظیر زیبایی، پخت بهتر غذاها و همچنین تاثیر بر سلامت بدن، مفید هستند. مس یکی از رساناهای قوی حرارت اسـت. این مسئله سبب میشود تا گرمای اجاق گاز بـه سرعت بـه محتویات درون ظرف برسد و از هدر رفتن انرژی نیز پیشگیری شود. اما بیایید ببینیم کـه استفاده از این ظروف چه خواصی را برای بدن بـه همراه دارند؟ راستی خرید ظروف مسی رو از فروشگاه معتبر انجام بدید
مطالب مشابه: نحوه تمیز کردن ظرف های سوخته غذا
1. بهبود سلامت پوست و مو یکی از خواص ظروف مسی
مصرف غذا و نوشیدن آب با ظرف مسی باعث میشود تا بدن مقدار قابل توجهی مس جذب کند. این عنصر باعث می شود بدن شروع بـه ترمیم پوستهاي آسیب دیده کند. سلامت پوست و کاهش خشکی ان از مزایای وجود منبع غنی مس در بدن هستند. چرا کـه این عنصر سبب تولید سلولهاي پوست می شود.
همچنین مس باعث میشود کـه مقدار قابل ملاحظهاي ملانین در بدن فرد تولید شود. این ماده عامل مهمی در سلامت مو و رشد سریع ان اسـت. در مجموع میتوان گفت مس کمک شایانی بـه جوانی افراد می کند. حفظ سلامت پوست و کمک بـه سفید نشدن مو خود نکات بسیار مهمی هستند کـه در زمینهي جوانسازی افراد نقش ایفا میکنند. البته گفته میشود کـه مس تاثیر مهمی در درخشندگی و مانایی رنگ چشم فرد دارد.
2. پیشگیری از کم خونی به کمک ظروف مسی
عدم جذب آهن در بدن همواره سبب بروز مسائلی نظیر کمخونی می شود. هم چنین گاهی آهن جذب شده در کبد جمع میشود. مس بـه جذب این عنصر در بدن بسیار کمک می کند و حتی باعث پخش شدن ان از کبد در سراسر بدن می شود.
بـه این طریق مس میتواند سبب افزایش گلبولهاي قرمز و عدم ابتلا بـه کمخونی شود. بـه این ترتیب مصرف مس در شادابی و کاهش خستگی و همچنین التیام سیستم گوارشی نقش بـهسزایی دارد.
3. تقویت سیستم ایمنی بدن
قوای ایمنی بدن باعث پیشگیری از انواع بیماری ها میشود. در حقیقت پیش از ابتلا بـه هر نوع بیماری این سیستم نقش دفاع ازبدن را در برابر حملات مختلف ویروسها و باکتریها بر عهده دارد. در ادامه چنانچه فرد دچار یک بیماری شود، تمرکز این سیستم بر پیشگیری از افزایش علائم و تلاش برای درمان فرد میباشد.
یکی از عناصری کـه در تقویت سیستم دفاعی بدن نقش مهمی دارد، مس اسـت. لذا استفاده از ظروف مسی سبب میشود تا بدن با جذب مس کافی، از سیستم ایمنی مناسبی برخوردار باشد.
4. تضمین سلامت قلب به کمک ظروف مسی
یکی از عناصری کـه در داشتن خونی سالم ما را یاری میدهد، مس می باشد. مس باعث می شود تا کلسترولهاي بد از خون حذف شوند ودر عوض کلسترولهایي کـه تهدیدی برای سلامتی تلقی نمیشوند، افزایش یابند. همان طور کـه می دانید دلیل بروز اغلب بیماریهاي قلبی و عروقی همین کلسترول زیاد خون اسـت. لذا مس میتواند تاثیر مستقیم و چشمگیری در سلامت قلب و این سیستم ایفا کند.
5. دیگر خواص ظروف مسی برای بدن
خواص مس تنها محدود بـه موارد بالا نمیشود. فواید دیگری نیز میتوان برای این عنصر برشمرد کـه با بـه کار بردن ظروف مسی می توان بـه انها دست یافت. مواردی نظیر پیشگیری از بیماریهاي کلیوی کـه بـه دلیل کاهش مس بدن بروز می کنند.
خواص نوشیدن آب در ظروف مسی
یکی از خواص ظروف مسی کـه بـه ان تاکید شده نوشیدن و نگه داشتین آب دراین ظروف میباشد طبق تحقیقات انجام شده: نوشیدن و نگه داشتین آب دراین ظروف بـه گواره بهتر و سوزاندن چربی هاي بدن کمک بسیار زیادی میکند و همچنین بخاطر مبارزه با رادیکال هاي آزاد مانع پیری زودرس خواهد شد و جذب آهن را بالا میبرد.
مضرات پخت غذا در ظروف مسی از نظر متخصصان طب سنتی
1. با استفاده از قلع اندود کردن ظروف مسی مضرات استفاده از این ظروف را کم میکند اما بـه صورت کامل ضرر ان را برطرف نمی کند. حکیم محمد ارزانی قلع اندود کردن مداوم را پیشنهاد نمی کند و ظرف مسی کـه قلع ان رفته اسـت قلع اندود کردن ان را شدیدا نهی کرده اسـت. استفاده از ظرف مسی بـه صورت مکرر را موجب بروز جذام میدانسته اسـت. بهترین ظروف از نظر حکیم محمد ارزانی ظروف آبگینه «پیرکس» و چینی می باشد.
2. درکتاب تحفة المؤمنین کـه این کتاب از منابع معتبر در مورد دارو و مفردات طبی میباشد، مولف این کتاب سید محمد مؤمن تنکابنی میباشد. ایشان طبیب قرن 11 میباشد و از منابع معتبر در مورد دارو و مفردات طبی میباشد. ایشان استفاده از ظروف مسی بی قلع را بسیار مضر و زیان بار توصیف کرده اسـت.
3. درکتاب مخزن الادویه کـه تألیف حکیم عقیلی خراسانی میباشد. حکیم عقیلی خراسانی طبیب و دانشمند بزرگ در قرن 12 هجری قمری بوده اسـت کـه از جامع ترین و کامل ترین مجموعه دارویی در طب سنتی ایران میباشد، ذکر شده اسـت کـه آشامیدن و خوردن غذا هاي ترش، گوشت ها، لبنیات، در ظروف مس بدون قلع بـه ویژه در صورتی کـه غذا یا لبنیات مدتی در ظرف مسی مانده باشد بسیار مضر و زیان بار اسـت و موجب بروز بیماری برص «در بیماری برص نوعی لکه هاي پوستی روی پوست ظاهر می شود» می شود.
4. شیخ الرئیس درکتاب قانون خود ذکر کرده اسـت: واجب اسـت از پخت و پز و طبخ هر انچه کـه چرب یا شور و یا شیرین اسـت در ظروف مسی پرهیز کنید. مانند گوشت و لبنیات و هر آنچه کـه ترش میباشد در ظروف مسی پرهیز کنید و همچنین از آشامیدن در ظروف مسی کـه زنگار می بندد بپرهیزید زیرا زنگار نوعی سم قاتل می باشد.
چه غذاهایی را نباید در ظروف مسی پخت ؟
ظروف مسی گاهی بـه سرعت زنگ می زنند، استفاده از ظروف مسی کـه دچار اکسید شدهاند، موجب مسمویت افراد میشود. تلاش کنید دراین ظرفها غذا هاي بسیار ترش و اسیدی را زمان طولانی نگه نکنید. زیرا این موضوع موجب آسیب بـه ظرف و با گذشت زمان آسیب بـه خودتان خواهد شد.
توجه داشته باشید برای شست و شوی ظرفهاي مسی اصلا از سیم ظرفشویی استفاده نکنید و از ابزار دیگر استفاده کنید کـه موجب ایجاد خراش نشود. با عمل سیم کشی ظروف هنگام شستشو موجب ترکیب شدن مقدار زیاد مس در غذا میشود. درصورت جذب مس زیاد در بدن موجب بروز حالت تهوع و اسهال و استفراغ میباشد.
مطالب مشابه: زیباترین صنایع و هنرهای دستی شهر بروجرد
در پایان
اما آیا مس سراسر فایده اسـت؟ یعنی هر چه بیشتر مس در بدن داشته باشیم سطح سلامت بدنمان بالا میرود؟ پاسخ بـه این سوال منفیست.
