طبق آیات قرآن کریم خداوند وجود قطعی دارد و هیچ شکی در آن نیست.
وجودیت خداوند یکی از عوامل هایي بوده که بسیار مورد بحث قرار گرفته ، در ادامه با شواهد هایي همراه می شویم .
پیش از پرداختن به پاسخ، اولیه علت مکان نداشتن خداوند را با کلامی از امام علی«علیه السلام» بیان میکنیم.
آن حضرت میفرماید: «تحقیقاً خداى عزّ و جلّ، مکان و ظرف را براى موجودات آفرید، پس نمىتواند خودش داراى ظرف و مکان باشد، و خداوند بزرگتر از آن هست که مکانى بتواند وی را در بر گیرد».
آیات تعداد زیادی از قرآن بر مکان نداشتن خداوند دلالت دارند که به بعضی از آن اشاره میکنیم.
1. «و هر جا باشید او با شما هست».
2. «مشرق و مغرب، از آن خدا هست! و به هر سو رو کنید، خدا آن جا هست! خداوند بىنیاز و دانا هست».
3. «و ما به او از رگ قلبش نزدیکتریم».
به گزارش تالاب با دقت به اینکه این احکام را خداوند در مورد تمام انسانها فرمود و در همۀ جا با انسان هست در فضا و زمین، کوه و دشت و … و در تمام جهتها وجود دارد و نسبت به همۀ از رگشان به خودشان نزدیکتر هست، بر این زمینه، خداوند نمیتواند مکان داشته باشد.
روشن هست که مکان نداشتن خداوند منافات ندارد که خداوند در همۀ جا حاضر باشد و علم او به تمام موجودات احاطه داشته باشد.[5]
علی«علیه السلام» در ادامه سخنشان میفرمایند: «و او در هر مکانى هست بدون آنکه با آن مکان تماسّ داشته باشد، و یا در همجواری آن قرار گیرد. علم خداوند به تمام موجوداتى که در مکانها قرار دارند، احاطه دارد و هیچ یک از آن موجودات از تدبیر و اراده خداوند خالى نیستند».[6]
[1]. «إنّ الله عزّ و جلّ، أیّن الأین، فلا أین له، و جلّ أن یحویه مکان، و هو فى کلّ مکان بغیر مماسّة، و لا مجاورة، یحیط علما بما فیها، و لا یخلو شىء منها من تدبیره»، خوب، محمد بن محمد، الإرشاد فی معرفة حجج الله على العباد، ج1، ص 201، کنگره شیخ خوب، چاپ اول، قم، 1413 ق.
[2]. «وَ هُوَ مَعَکُمْ أَيْنَ ما کُنْتُمْ»، حدید، 4.
[3]. «وَ لِلَّهِ الْمَشْرِقُ وَ الْمَغْرِبُ فَأَيْنَما تُوَلُّوا فَثَمَّ وَجْهُ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ واسِعٌ عَلیمٌ»، بقره، 115.
[4]. «وَ نَحْنُ أَقْرَبُ إِلَيْهِ مِنْ حَبْلِ الْوَریدِ»، ق، 16.
[5] برای آگاهی اکثر ر. ک: پاسخ 1944«بی نهایت بودن وجود خدا» و 4987«خداوند و استقرار در عرش»
[6]. «و لا یخلو شىء منها من تدبیره»، الإرشاد فی معرفة حجج الله على العباد، ج1، ص 201.