آموزش نحوه تعویض شفت کولر آبی

مثل همه وسایل برقی منزل،کولر آبی نیز از جمله دستگاه هایی است که سرویس دوره ای آن اهمیت بسیار زیادی دارد. در واقع نوع کارکرد این دستگاه و همچنین نحوه عملکرد قطعات تشکیل دهنده آن به گونه ای است که اگر هر به موقع آن را سرویس نکنید، بهره وری آن پایین می آید و حتی بهره وری کلی دستگاه  با مشکل روبرو می شود (مثلا به جای باد سرد، باد گرم تولید شده و یا اینکه سر و صدای آن آزاردهنده می شود).

و اما از میان همه قطعات این دستگاه (مثل کلید کولر آبی، یاتاقان ها، پمپ و …) بررسی و سرویس پروانه و محور پروانه که به آن شفت کولر آبی هم گفته می شود، اهمیت مضاعفی دارد. این قطعات مستقیما در کارایی کولر آبی نقش دارند و در صورت وجود مشکل حتما باید آنها را تعمیر یا تعویض کنید.

به همین خاطر در ادامه این مطلب صفر تا صد بررسی پروانه دستگاه و نحوه تعویض شفت کولر آبی را توضیح داده ایم تا در صورت بروز عیب خودتان بتوانید دست به کار شوید. با ما تا انتها همراه باشید.

پروانه و شفت کولر آبی چیست و چه وظیفه ای بر عهده دارد؟

درست در مرکز کولر آبی قطعه ای حلزونی شکل وجود دارد که به خاطر همین ظاهر خاصش به آن حلزونی می گویند. بخش حلزونی دارای محور مرکزی (محور نگهدارنده) و یک قطعه فلزی شکل است که به دور این محور می چرخد. چرخش این  قطعه که به آن پروانه گفته می شود، باد خنک را در کولر ایجاد می کند.

به عبارت ساده تر، پروانه کولر آبی مدام می چرخد و باد تولید می کند. این باد بعد از برخورد با پوشال ها یا پدهای سلولزی (که اگر آب کافی به آنها رسیده باشد خیس و سرد هستند) کاملا خنک می شود. در نهایت این باد خنک نیز از طریق دهانه کولر به داخل کانال کولر منتقل می شود و به فضای داخلی ساختمان می رسد.

اما همانطور که گفتیم این پروانه یک  محور مرکزی نیز دارد که به دور آن می چرخد. به این محور مرکزی که وظیفه نگه داشتن پروانه را هم بر عهده دارد، شفت کولر آبی گفته می شود. شفت بسیار حساس است و اگر آسیب ببیند حتما باید به سرعت تعویض شود تا سایر قطعات دستگاه آسیب نبینند.

چرا پروانه و شفت پروانه کولر آبی آسیب می بینند؟

برعکس دیگر قطعات کولر آبی، ساختار پروانه کولر چندان پیچیده نیست و به همین خاطر چند علت محدود می تواند منجر به بروز مشکل در این قطعه شود که در ادامه به مهمترین آنها اشاره کرده ایم:

کیفیت پایین پروانه

کیفیت پایین محور مرکزی (شفت پروانه)

مشکل در تسمه پروانه (برای رفع این مشکل باید به صورت اصولی تنظیم تسمه کولر آبی را انجام دهید)

خراب بودن یاتاقان

عدم تناسب و ضعف محور نگهدارنده پروانه (شفت پروانه) نسبت به قدرت موتور الکتریکی

تاب برداشتن محور پروانه

تراز نبودن اجزای مختلف کولر آبی

این دلایل اصلی ترین مواردی هستند که می توانند عملکرد پروانه و شفت کولر آبی را مشکل روبرو کنند. به همین خاطر بعد از آنکه نشانه های خرابی این قطعات را دیدید (که در ادامه توضیح می دهیم) حتما باید این پارامترها را با دقت بررسی کنید.

نشانه های خرابی پروانه و شفت کولر آبی چیست؟

هر زمان که پروانه و شفت کولر عملکرد عادی نداشتند، باید نسبت به وجود مشکل در آنها حساس شوید. مثلا اگر دیدید که باد خنکی تولید نمی شود و یا آنکه شدت باد کم است، حتما پروانه و محور آن را بررسی کنید. همچنین ایجاد سر و صدا در کولر (مخصوصا صدای جیر جیر) می تواند نشان دهد که شفت کولر آبی مشکل دارد.

مخصوصا اگر پروانه تاب بردارد و یا اینکه کیفیت محور پروانه پایین باشد، احتمال آنکه این قطعات خیلی زود مستهلک شوند بسیار بالاست. البته خیلی از اوقات این مشکلات با تعویض دیگر قطعات و تعمیر پمپ آب کولر برطرف می شوند، اما به هر حال احتمال وجود عیب در پروانه در صورت بروز این نشانه ها نباید دست کم گرفت.

چرا تعویض پروانه کولر آبی اهمیت دارد؟

استفاده مداوم از کولر آبی در فصل تابستان منجر به فرسودگی قطعات دستگاه و افزایش استهلاک آن می شود. مخصوصا اگر پروانه و شفت پروانه آسیب ببیند، عملکرد کلی کولر مختل می شود و به هیچ وجه باد مناسبی را از آن دریافت نخواهید کرد.

علاوه بر آن، ایجاد نقص در عملکرد پروانه و شفت کولر منجر به افت عملکرد دستگاه در دور موتور تند می شود. امری که خود  باعث می شود مصرف انرژی بیشتر شده و بهره‌ وری کولر آبی کاهش پیدا کند.

تعویض پروانه کولر آبی به چه شکل انجام می شود؟

بعد از آنکه مطمئن شدید پروانه کولرتان مشکل دارد و علت آن را هم مشخص کردید (تا از بروز مشکل مجدد جلوگیری کنید)، در صورتی که پروانه تعمیر نمی شد، حتما باید پروانه قدیمی را با یک نمونه نو و سالم جایگزین کنید. برای انجام این کار مراحل زیر را انجام دهید:

به عنوان اولین کار حتما جریان برق را کاملا قطع کنید. قطع برق اهمیت بسیاری دارد. پس هرچقدر هم که حرفه ای هستید، تا مطمئن نشدید که برق کاملا قطع نشده، به هیچ عنوان کار را شروع نکنید.

در مرحله بعدی با یک پیچ گوشتی، پیچ های قاب اطراف بدنه کولر را باز کنید. به این شکل همه قطعات را به خوبی می بینید و به راحتی به تمامی آنها دسترسی دارید.

در این مرحله صفحه نگهدارنده جلوی پروانه را بردارید تا دسترسی تان به پروانه کولر بهتر شده و مطابق با مراحل بعد به خوبی بتوانید آن را از جا باز کنید.

در اینجا تسمه پروانه را به آهستگی و با دقت فراوان باز کرده و از جای خود خارج کنید (ترجیحا از دستکش محافظ هم استفاده کنید).

سپس با استفاده از آچارهای مخصوص که در ابزار فروشی ها یافت می شوند، پیچ‌ های دو سر محور پروانه را باز کنید و فولی (پولی) را با کمک آچار آلن، از جای خود خارج کنید.

در آخرین مرحله نیز محور و پروانه را از جایگاه خود باز کرده و بعد از آنکه مشکل را برطرف کردید و یا آنکه پروانه تازه ای خریدید، محور و پروانه جدید را در سر جای خود سوار کنید (دقت کنید که پروانه جدید دقیقا مثل حالت اصلی خود به صورتی در محفظه قرار دهید که پره ها حتما به سمت پایین باشند).

آیا در زمان تعویض پروانه حتما باید شفت را هم تعویض کرد؟

همانطور که اشاره کردیم، شفت پروانه کولر آبی همان محور پروانه کولر است. به همین خاطر خیلی از افراد تصور می کنند که با هر بار سرویس دستگاه و تعویض پروانه، حتما باید شفت را نیز عوض کرد. این در حالی است که لزوما نیازی نیست که شفت و یا حتی پولی‌های کولر آبی را حتما همزمان با سرویس دوره ای و تعویض پروانه با نمونه ای جدید جایگزین کرد. بلکه تعویض شفت کولر آبی، فقط زمانی الزامی است که این قطعه آسیب دیده باشد.

نحوه تعویض شفت کولر آبی چگونه است؟

خیلی از اوقات مشکل از پروانه نیست و ایراد اصلی به محور نگهدارنده و یا شفت آن بر می گردد. در چنین مواقعی تعویض شفت با یک نمونه سالم، مشکل چرخش پروانه را برطرف کرده و حتی ممکن است که صدای ناخوشایند تولید شده توسط دستگاه را نیز کاهش دهد. پس برای آنکه بخواهید شفت معیوب را با شفت سالم جایگزین کنید، مراحل زیر را انجام دهید:

قبل از هر چیز مطمئن شوید که جریان برق کاملا قطع شده باشد.

در مرحله بعد با یک پیچ گوشتی مناسب پیچ های فولی (پولی) کولر را باز کنید و سپس به کمک فولی کش، آن را از جای خود خارج کنید (توجه کنید که تسمه کولر روی فولی سوار می شود).

در این مرحله پیچ هایی روی پروانه قرار دارند را از دستگاه جدا کنید.

سپس پیچ های یاتاقان را برای باز شدن راحت تر شفت کولر کمی شل کنید و با چرخاندن شفت، این قطعه را از جای خود خارج کنید.

شفت جدید را سر جای خود سوار کنید. حتما قطعه را تست کنید تا مطمئن شوید خوب جا افتاده باشد.

مجددا همه پیچ هایی را که باز کرده بودید را در سر جای خود ببندید.

هر چند وقت یک بار باید پروانه و شفت کولر آبی را تعویض کرد؟

نمی توان بازه زمانی دقیقی را برای تعویض قطعات کولر مشخص کرد. اما به عنوان یک اصل کلی، هر زمان که در عملکرد قطعات مشکلاتی ایجاد شد و این مشکلات حتی با تعمیر موقت آن مشکلات از بین نرفتند، احتمالا زمان تعویض آنها فرا رسیده است.

پروانه و شفت کولر نیز از این قاعده مستثنی نیستند. مخصوصا به علت عملکرد بسیار مهم این قطعات، حتما باید به محض سفت شدن پروانه، ایجاد سر و صدا در دستگاه و تولید باد گرم، آنها را بررسی و تعویض کرد.

در همین راستا به عنوان نکته پایانی توصیه می کنیم که در صورت امکان امور مربوط به کولر آبی (از جمله تعویض شفت کولر و پروانه) را به تکنسین های ماهر و با تجربه بسپارید. به هر حال کولر آبی مستقیما با جریان الکتریسیته کار می کند و به همین خاطر تعمیر و سرویس آن خطرات خاص خود را دارد.

یک متخصص زبده اما به خوبی از این خطرات آگاه بود و ضمن آنکه ایمنی را در همه مراحل کار رعایت می کند، دستگاه را به صورتی سرویس می کند که در تمام طول تابستان از خنکای آن لذت ببرید!