چگونه در کمترین زمان برای کنکور بخوانیم ؟

مطالب زیادی وجود دارند کـه می توانند بـه شـما  کمک کنند روش هاي‌ درس خواندن سریع مطالعه کنید. اما یکی از بهترین مهارت‌ها، استفاده از روش هاي‌ تندخوانی اسـت. دراین مطلب از مجله تالاب بهترین روش هاي‌ تندخوانی با درک بالا را می‌آموزیم تا با استفاده از این مهارت در مدتی کوتاه مطالب زیادی را یاد بگیرید ودر آزمون‌هایتان بـه موفقیت‌هاي‌ بیشتری برسید.

تند‌خوانی چیست و چگونه است؟

خواندن مهارتی اسـت کـه با چشم‌ها، گوش‌ها، دهان و مغز ما مرتبط اسـت. «ریچارد نوردکوئیست» «Richard Nordquist» ؛ سرعت خواندن را سرعتی میداند کـه فرد، متن نوشتاری «چاپی یا الکترونیکی» را در واحد زمانی خاص میخواند. همچنین سرعت خواندن، بـه تخمین «استنلی دی.فرانک» «Stanley D. Frank» درسال 1990؛ برای اکثریت افراد، بـه طور متوسط بین 200 تا 250 کلمه در دقیقه اسـت.

بنابر این، بـه نقل از «ابی مارکس بیل» «Abby Marks Beale» ؛ متخصص تندخوانی و نویسنده کتاب «چطور طی 10 روز، سریع تر بخوانیم؟» درسال 2001؛ میتوانیم تندخوانی را مجموعه‌اي از اقدام هاي‌ فعال، ذهنی و آگاهانه تعریف کنیم کـه بـه فرد اجازه میدهند در شرایط خاص سرعت مطالعه‌ خودرا بالا برده یا پایین آورد.

این مهارت، بـه ما کمک میکند تا علاوه بر استفاده کارآمدتر و بهینه‌تر از چشم‌ها، گوش‌ها، دهان و مغزمان، سرعت مطالعه خودرا بـه طرز چشمگیری افزایش دهیم و حتی تا دو الی سه برابر سرعت فعلی برسانیم در حالی که درک مطلب خودرا نیز بالاتر برده‌ایم و بهترین بازده را داریم.

مطالب مشابه: روش هایی تکنیکی برای ایجاد تمرکز در کنکور

روش های جدید و خاص تند خوانی

1. از صفحات لیست مندرجات کتاب استفاده کنید تا دیدی سریع و کلی از محتویات کتاب بـه دست آورید، بخصوص بار اولی کـه از یک کتاب استفاده می کنید، یادداشت هایي از بخشها و قسمت هایي کـه بیشترین ارتباط رابا مطالعه شـما دارند، تهیه کنید.

2. مشخص کنید تندخوانی چه موقع مناسب اسـت؟ بـه طور مثال اگر هدف شـما دستیابی بـه یک نمای اجمالی از موضوع باشد تندخوانی مفید اسـت. اما اگر بـه اطلاعات دقیقی نیاز دارید، تندخوانی صرفا برای یافتن بخش هایي از کتاب کـه می باید عمقی مطالعه شوند شـما را یاری می کند.

3. آزمایش کنید و ببینید آیا تندخوانی واقعا برای کتابی کـه مطالعه می کنید کاربرد دارد؟ برخی کتاب ها بـه درد تندخوانی میخورند «بـه طور مثال در شرایطی کـه کتاب دارای عناوین اصلی و فرعی متعددی باشند و زمانی کـه نخستین جمله هر پاراگراف بیانگر اطلاعات جامعی درباره تمام پاراگراف باشد.»

4. تندخوانی را بـه وسیله مروری سطحی بر عنوان هاي‌ اصلی و فرعی، نخستین و آخرین جمله پاراگراف و تمام پاراگراف هاي‌ اول و آخر بخشها یا فصل ها آزمایش کنید.

5. سعی کنید هر عادتی را کـه در ارتباط با تند خوانی دارید مثل “تلفظ لغات”؛ ترک کنید. بسیاری از ما یاد گرفته ایم با سرعتی کـه صحبت میکنیم کلمات را بخوانیم. درحالی کـه مغز ما سریع تر از زمانی کـه لغات را بیان میکنیم میتواند آن ها را درک کند. با این وجود بسیاری از افراد مطالب را پس از ادا کردن میخوانند.

6. تمرین کنید و بـه جای لغت، یک گروه از لغات را یک باره درک کنید. در اکثر عبارات فقط یک یا دو کلمه اساسی و مهم وجود دارند و برای استنباط معنی عبارت نیازی بـه خواندن بقیه کلمات نیست.

7. همان‌ گونه کـه مهارت در تندخوانی را پرورش می دهید پیش از شروع بـه خواندن، یک برنامه کار تنظیم کنید. بـه طور مثال فهرستی از سوالاتی کـه میخواهید پاسخ انها را پیدا کنید، تهیه نمایید. سپس در حالی کـه بـه تندخوانی مشغول هستید ذهن شـما بـه طور خودکار تمایل بـه ذخیره کردن اطلاعاتی دارد کـه پاسخگوی سوالات شماست.

8. وقتی شـما در مورد موضوع مورد نظر آمادگی ذهنی داشته باشید، می توانید چند دقیقه اي را صرف لیست بندی نکات مهمی کـه می‌دانید بنمایید. اینکار باعث می شود تندخوانی و معلومات فعلی شـما پا بـه پای هم پیش بروند و بـه شـما این امکان را می دهد تا از روی مطالبی کـه درحال حاضر می‌دانید سریع تر بگذرید. صرف دقت برای خواندن مطالبی کـه میدانید، مورد ندارد.

9. بـه طور مداوم مروری بـه مطالب قبلی داشته باشید. بـه طور مرتب بـه چند صفحه قبل از مطلبی کـه در حال خواندن ان هستید، برگردید و نکات اصلی را کـه در حال تندخوانی یاد گرفته اید بـه خاطر آ ورید. بـه علاوه بازرسی کنید و ببینید در هر نگاهی کـه بـه مطالب قبلی می‌اندزید، آیا نکته مهم و جدیدی می‌یابید؟ امکان دارد بار اولی کـه تندخوانی کردید مطالب مهم را از قلم انداخته باشید.

10. بـه طور مرتب نگاهی بـه صفحات بعدی بیندازید مگر این‌که مشغول خواندن رمان و داستان باشید. دانستن این‌که چه مطلبی پس از این خواهد آمد، برای حفظ توجه شـما بـه مطلبی کـه درحال خواندن ان هستید مفید اسـت. مطلب بعدی ممکن اسـت دلیل ترتیب و تنظیم مطالب را بـه صورتی کـه نوشته شده اند، برای شـما روشن سازد.

باورهای غلط و نادرست درباره تندخوانی

1. فرد تندخوان مفاهیم را به خوبی درک نمی کند.

یکی از باورهای اشتباه و غلط درباره تندخوانی این اسـت کـه فرد تندخوان مفاهیم را بـه صورت عمیق درک نمیکند. اما درواقع عکس این مطلب درست اسـت؛ یعنی کسی کـه هنگام مطالعه توقف و شروع هاي‌ مکرری داشته باشد و آهسته مطالعه کند، امکان دارد کـه بی حوصله شود، تمرکز حواسش را از دست بدهد، حضور ذهنش کاهش یابد و نتواند مفهوم و معنی مطلبی کـه می خواند را بـه درستی درک کند.

اما فرد تندخوان بـه دلیل این‌که عادت دارد شبه جمله ها رابا هم ببیند و ان ها را بـه هم متصل کند، مفهوم ان ها را هم بـه همراه یک دیگر درک می کند. علاوه بر این، تندخوانی هنگام درس خواندن باعث می شود مطالب کم اهمیت درسی زودتر شناخته شوند و دانش آموز روی مطالب مهم تر تمرکز کند.

2. حداکثر زمان مورد نیاز مطالعه 500 کلمه در دقیقه است!

این باور نیز اشتباه اسـت؛ براساس بررسی هام انجام شده شـما در هر توقف می توانید تا حد شش کلمه را زیر دید قرار دهید، همچنین شـما می توانید در هر ثانیه تا چهار توقف را انجام دهید. در نتیجه بـه اسانی می شود سرعت مطالعه را تا حد 1000 کلمه در دقیقه افزایش داد؛ البته اینکار با انجام تمرینات تندخوانی و استفاده از روش صحیح تندخوانی کـه در ادامه بـه شـما خواهیم آموخت امکانپذیر اسـت.

3. با افزایش سرعت مطالعه کردن تمرکز حواس کاهش می یابد.

در واقع اینطور نیست. سرعت مطالعه متوسط، طبیعی نیست؛ اما آموزش هاي‌ ابتدایی نادرست درباره خواندن از یک سو و اطلاعات غیرکافی درباره طرز کار چشم و مغز هنگام مطالعه از سوی دیگر باعث ایجاد این سرعت مطالعه هاي‌ متوسط شده اسـت.

این تصور عمومی کـه آهسته خواندن بـه معنی درک کردن کامل مطلب اسـت، اشتباه اسـت؛ برای این‌که بدانید شـما مطلبی را خوب یادگرفته‌ اید یا نه، راه‌ هاي‌ دیگری نیز وجوددارد؛ برای مثال می توانید از خودتان سوال بپرسید، تمرین هاي‌ کتاب یا جزوه را حل کنید، تست بزنید و یا مطالبی را کـه خوانده اید بـه صورت خلاصه ارائه دهید. دراین صورت متوجه خواهید شد کـه مطالب را تا چه حدی یاد گرفته اید.

فواید روش های تندخوانی مطالعه برای کنکور

1. صرفه جویی در زمان

بزرگترین مزیت یادگیری روش تندخوانی دروس صرفه جویی در وقت اسـت. با انجام تمرینات تندخوانی و افزایش سرعت مطالعه می توانید در وقت تان صرفه جویی کنید کـه باعث می شود تا وقت هاي‌ اضافی پیدا کنید، از ان ها برای کارهای شخصی تان بهره ببرید و حتی درس هاي‌ دیگرتان را بهتر و کامل تر بخوانید. اکثر دانش آموزان و کنکوری ها از نداشتن وقت کافی برای مطالعه و انجام کارهای روزانه شکایت دارند.

اگر شـما هم تا امروز چنین مشکلی داشته اید و یا بـه مطالعه علاقه زیادی دارید اما وقت کافی برای مطالعه تمام مطالب دلخواهتان را ندارید، بدانید کـه با انجام تمرینات تندخوانی قادر خواهید بود در مدت زمان مشخصی مقدار بیشتری مطالعه کنید. تندخوانی ؛ سرعت مطالعه را حدود پنج تا شش برابر افزایش میدهد.

اگر از جمله داوطلبان کنکوری هستید کـه تا کنون مطالعه‌ اي معمولی داشته‌ اید و از الان تصمیم دارید تا با تندخوانی پیش بروید، باید بـه خاطر داشته باشید کـه میزان پیشرفت سرعت شـما در تندخوانی بـه مقدار تمرین، پشتکار، علاقه و انگیزه شـما بستگی دارد و هرچه تمرینات تندخوانی را بیشتر انجام دهید، موفق‌ تر خواهید بود.

2. جلوگیری از حواس پرتی یا عدم تمرکز در مطالعه

یکیدیگر از مزایای تندخوانی ؛ جلوگیری از حواس پرتی اسـت؛ زیرا زمانی کـه شـما بـه صورت کند و غیر صحیح مطالعه میکنید دچار عدم تمرکز میشوید. تصور کنید کـه بـه کندی در حال مطالعه هستید؛ دراین شرایط راحت‌ تر می توانید خوراکی خورده، تلویزیون نگاه کرده یا بـه صحبت‌هاي‌ اطرافیانتان گوش کنید؛

در حالی کـه شخصی کـه با سرعت بالا در حال مطالعه اسـت، وادار اسـت کـه برای بالا بردن دقت خود، بیشتر تمرکز کند؛ پس تندخوانی چاره‌اي اسـت برای افرادی کـه میگویند: « هنگام مطالعه تمرکز ندارم. »

مطالب مشابه: نکاتی مهم برای موفقیت در کنکور سراسری

3. افزایش علاقه نسبت به مطالعه

حتماً برای شـما هم پیش آمده اسـت کـه مطلبی رابا علاقه شروع بـه مطالعه می‌ کنید، اما کمی بعد از مطالعه ان خسته می‌ شوید و کتاب را کنار می‌ گذارید. یکی از عوامل بروز این خستگی، کندخوانی اسـت. وقتی بـه صورت آهسته و کند می‌ خوانید، حواس تان پرت و چشمانتان خسته شده ودر نتیجه نسبت بـه مطالعه بی‌علاقه می‌ شوید؛ البته این موضوع بـه ان معنی نیست کـه حتی اگر مطلبی را بلد نیستید،

روی ان فکر نکرده و سرسری از ان مطلب بگذرید؛ چون اساس مطالعه، یادگیری اسـت و شـما تا وقتی مطالعه خودرا در مورد یک مطلب کامل نکرده‌ اید، نباید بـه سراغ موضوع دیگری بروید؛ بلکه این بـه ان معنی اسـت کـه با درگیر کردن مغز و حواس خود روی یک مطلب راحت کـه بسیار سریع‌ تر می‌ توانید ان را یاد بگیرید، انگیزه خودرا بری ادامه مطالعه و یادگیری بالا ببرید.

4. جلوگیری از خستگی در مطالعه

یکی از مزایای تندخوانی این اسـت کـه از خستگی زود هنگام شـما در زمان مطالعه جلوگیری میکند. اگر شـما جزء ان دسته از افرادی باشید کـه در مطالعه بـه کندی پیش می روید، ممکن اسـت کـه دچار خستگی روحی یا جسمی شوید. در خستگی جسمی بـه علت کندخوانی ؛ کم کم شروع بـه لم دادن می‌ کنید، خمیازه میکشید،

خودرا کش و قوس می دهید ودر نهایت دراز می کشید. در آخر هم شاید خوابتان ببرد؛ زیرا از نظر جسمی خسته می‌‌ شوید. همچنین علت دیگر خواب آلودگی هنگام مطالعه ؛ خستگی چشم اسـت کـه از معایب کندخوانی اسـت؛ علاوه بر این درک کم در هنگام کندخوانی نیز باعث ایجاد خستگی ذهنی میشود.

5. بهبود و تقویت حافظه

مغز یک بخش عضله‌ اي شکل در بدن اسـت. بنابر این اگر مغز خودرا آموزش دهیم، قوی‌ تر می‌ شود و قادر خواهد بود بهتر عمل کند. چالش تندخوانی توانایی مغز ما را در سطح بالاتری نگه می‌ دارد. زمانی کـه مغز خودرا تمرین می‌ دهید تا بتواند اطلاعات را سریع‌ تر یاد بگیرد، دیگر زمینه‌هاي‌ مغز، مثل حافظه، التیام می‌ یابند. زمانی کـه شـما مشغول خواندن مطلبی هستید حافظه همانند یک عضله تثبیت‌شده اسـت کـه با افزایش سرعت مطالعه شروع بـه کار می‌ کند.

عادات های غلط در تندخوانی چیست؟

حالا کـه مهارت تندخوانی برای درس خواندن را آموخته اید و با فواید تندخوانی نیز آشنا شده اید، بهتر اسـت عادات غلطی را کـه باعث کندخوانی می‌ شود بشناسید و تلاش کنید کـه با برطرف کردن ان ها، زمینه لازم را برای یادگیری فنون مطالعه سریع در خود ایجاد کنید. مطمئن باشید کـه اگر تندخوان حرفه اي هم نشوید، برطرف کردن این عادات غلط، کیفیت مطالعه شـما را افزایش می‌ هد و قدرت یادگیری‌ تان را بالا می‌ برد.

1. خواندن و مطالعه با صدای بلند

بعضی از دانش آموزان فکر می‌ کنند کـه با بلند خواندن ؛ مطالب را بهتر فرا می‌ گیرند؛ در حالی کـه این تفکر، مانع تندخوانی اسـت؛ ضمن این‌که موجب خستگی جسمی و تحلیل انرژی فرد می‌ شود و امکان مطالعه در مکان‌ هاي‌ عمومی، مثل کتابخانه‌ ها را نیز برای افراد محدود می‌ کند.

بـه خاطر داشته باشید کـه مکث کردن روی کلمات چند هجایی، برگشت بـه عقب و بلندخوانی، سه عادت بد هنگام خواندن هستند کـه مانع تندخوانی و یادگیری بهتر و سریع‌ تر مطالب می‌ شوند؛ پس اگر جزء ان دسته از داوطلبان یا دانش آموزانی هستید کـه عادت بـه بلند خواندن مطالب دارید، سعی کنید کم کم این عادت خودرا ترک کنید و مطالعه با چشم را انجام دهید.

2. زیر لب و آرام خوانی

مانند بلند خواندن ؛ زیر لب خوانی نیز یکی از موانع اصلی تندخوانی محسوب می شود. زیر لب خوانی عبارت اسـت از زمزمه کلمات، بـه طوری کـه صدای خواندن کلمات را در گوش خود بشنوید و یا ان کـه لب ها را بدون صدا حرکت دهید « لب خوانی »؛

این حالت مثل زمانی اسـت کـه کلمات را برای خود با صدای بلند میخوانید و از این طریق، مغز خودرا وادار می کنید کـه مطالب رابا سرعتی در حد سرعت حرف زدن جذب کند کـه این سرعت «دویست کلمه در دقیقه و حتی کمتر از ان»؛ برای خواندن بی صدا فوق العاده کم اسـت!

برای مطالعه با سرعت زیاد و درک بالا، باید بی‌ صدا بخوانید؛ یعنی بین نگاه و مغز خود رابطه مستقیم برقرار کنید. حتماً بـه این موضوع توجه داشته باشید کـه مغز و نگاه، برای مطالعه نیازی بـه شنیدن کلمات بـه منظور درک معنای ان ندارد.

3. استفاده نادرست و غلط از راهنما ها

انگشت‌گذاری یا بـه کار بردن انگشت، مداد یا هر وسیله دیگری، اگر موجب توقف و کندخوانی شـما شود نادرست اسـت؛ ولی اگر سرعت حرکت انگشت زیاد شود و چشم‌ ها تابع حرکت دست باشند، ان گاه دیگر مانع محسوب نمی‌ شوند.

4. واپس نگری

واپس نگری بـه این معناست کـه شـما بـه مکررا روی کلمات و عبارات خوانده شده برمی گردید و بدون عقب نگری نمیتوانید از ابتدا تا انتهای یک سطر رابا نگاه طی کرده و بـه سطر بعد بروید. واپس نگری باعث کاهش سرعت مطالعه شـما می شود.

بارها اتفاق میوفتد کـه افراد پس از پایان هر سطر، دوباره بـه همان سطر برگشته و گاهی پس از خواندن چند کلمه و احیانا تا نزدیکی هاي‌ آخر همان سطر، متوجه اشتباه خود شده و سپس بـه سر سطر بعدی می‌روند. اکثر دانش آموزان در مواردی کـه تمرکز کافی و حضور ذهن نداشته اند مایلند بـه عقب برگشته و قسمتی از مطلب خوانده شده را دوباره بادقت بیشتری بخوانند کـه بـه اینکار واپس نگری گفته می شود.

اگر این واپس نگری ها را نظارت نکنیم بـه مرور زمان بـه ان عادت می‌کنیم و درنتیجه سرعت مطالعه ما بـه شدت کاهش مییابد. اگر قرار باشد هنگام مطالعه هر بار یک عبارت یا قسمتی از یک سطر را کـه خوانده ایم دوباره و سه باره بخوانیم، درس خواندن ما بسیار کند و بی فایده خواهد شد و زمانی برای حل تمرین هاي‌ بیشتر و تسلط بر درس نخواهیم داشت.

در آموزش تندخوانی کنکور، همیشه بهترین توصیه برای رفع این مشکل، این اسـت کـه بیندیشید و خودرا قانع سازید. شـما باید دست از این نگرانی بردارید کـه امکان دارد مطالب را خوب متوجه نشوید و یا قسمتی از نکات را از قلم بیندازید. در موقع خواندن، مستقیم بـه کار خود ادامه دهید و باوجود این‌که هر میل شدیدی کـه برای عقب نگری و مرور جملات و کلمات خوانده شده در خود احساس می کنید، اینکار را انجام ندهید.

قوّت قلب و اعتماد بـه نفس، شـما را دراین مهم یاری خواهد کرد. همچنین قبل از رسیدن بـه آخر هر سطر، با استفاده از میدان دید «و از گوشه چشم راست خود»؛ نگاهی بـه سر سطر بعدی بیندازید کـه دراین صورت، بـه اسانی می توانید پس از پایان ان سطر، بـه سر سطر بعد بروید.

5. استفاده نکردن از میدان دید چشم

یکیدیگر از موانع تندخوانی برای کنکور این اسـت کـه دانش آموزان از میدان دید چشم خود استفاده نمی‌کنند. در هنگام مطالعه شـما باید سر خودرا ثابت نگه دارید و برای مطالعه هر سطر فقط چشمان خودرا حرکت دهید. بـه عنوان یک تمرین همین الآن بـه شیئی در مقابل خود «مثلا در اتاق» نگاه کنید؛ در حالی کـه شـما بـه دستگیره در نگاه می کنید، چارچوب در، دیوارهای دو طرف ان و تابلوی روی دیوار را نیز می‌بینید.

بـه همین طریق هنگام مطالعه نیز هر سطر کتاب بـه اسانی در میدان دید شـما قرار میگیرد و برای خواندن ان سطر و سطرهای بعدی کافی اسـت کـه فقط چشم خودرا حرکت دهید.

بنابر این هنگام مطالعه سرتان را حرکت ندهید. زیرا سر نمیتواند با سرعت فکر حرکت کند ودر نتیجه سرعت مطالعه شـما کاهش مییابد. برای دیدن بیش از یک کلمه باید از حرکت چشم ها استفاده کنید. این تمرین را ساده نگیرید؛ زیرا هر چه میدان دید خودرا وسیع تر کنید، یک قدم بـه تندخوانی نزدیک تر شده اید.

مطالب مشابه: 6 توصیه مفید برای موفق شدن در امتحانات

در پایان

با نزدیک شدن بـه زمان امتحان و داشتن وقت کم برای ان بهترین روش تندخوانی اسـت. ما دراین مطلب مقاله اي در مورد تندخوانی منتشر کرده ایم کـه شـما را برای امتحان هایتان کمک کنیم.