زندگینامه عبدالواسع جبلی و نگاهی به زندگی و آثار
عبدالواسع جبلی یکی از شاعران و ادیبان برجستهٔ قرن ششم هجری قمری در ایران بود. او از خاندانی علوی بود کـه در غرجستان چشم بـه جهان گشود. او بـه مدح شاهان هم‌زمان خود از غوریان، سلجوقیان و محمودیان پرداخت. او در شعر عربی نیز دست داشت. او شناخته شده اسـت بـه عنوان بنیان‌گذار سبک نو شعر فارسی در ان دوران. وی درسال ۵۵۵ هجری قمری درگذشت.
محل زاد و بزرگ‌شدن عبدالواسع جبلی کجاست؟
عبدالواسع جبلی در غرجستان کـه ولایتی در افغانستان ودر شرق هرات اسـت چشم بـه جهان گشود. او دراین منطقه بزرگ شد ودر حوزه‌هاي دینی تحصیل کرد.
عبدالواسع جبلی چگونه نوشتن شعر را شروع کرد
عبدالواسع جبلی از کودکی علاقه‌مند بـه شعر و ادبیات بودو در حوزه‌هاي دینی تحصیل کرد. او با شنیدن اشعار سنایی، فردوسی، انوری و دیگر شاعران بزرگ، الهام گرفت و شعر خودرا سرود. او سبک خراسانی را ترک کرد و سبک عراقی را پیش برد.
او از نخستین شاعرانی بود کـه از وزن عروضی ناقص استفاده کرد و قافیه را نامنظم کرد. او همچنین موضوعات مختلفی را در شعر خود بـه کار برد، از جمله مدح، ملمع، ترکیب‌بند، مرثیه، غزل، قطعه و ترانه. او در شعر عربی نیز دست داشت و از شاعران مشهور عربی مانند متنبی، ابوالعلاء معری، ابن حجاج و دیگران تأثیر گرفت.
عبدالواسع جبلی چگونه به شهرت رسید
عبدالواسع جبلی با شعرهایی کـه در مدح شاهان هم‌زمان خود از غوریان، سلجوقیان و محمودیان سرود، بـه شهرت رسید. او همچنین با تغییر سبک شعری از خراسانی بـه عراقی، نوآوری در ادبیات فارسی ایجاد کرد. او از نخستین شاعرانی بود کـه از وزن عروضی ناقص و قافیه نامنظم استفاده کرد. او در شعر عربی نیز دست داشت و از شاعران مشهور عربی تأثیر گرفت.
معروف ترین شعر های عبدالواسع جبلی
از مشهور‌ترین شعرهای او می توان بـه این‌ها اشاره کرد:
- شعری کـه در مدح سلطان محمود غزنوی سرود و با این مصرع آغاز می شود: «من کیم کاندیشه ي تو هم نفس باشد مرا»
- شعری کـه در مدح سلطان سنجر سلجوقی سرود و با این مصرع آغاز میشود: «دریای هنر بوالحسن ان گنج فضایل»
- شعری کـه در شکایت از زمانه و خلق سرود و با این مصرع آغاز می شود: «منسوخ شد مروت و معدوم شد وفا»
- شعری کـه در مدح خود و تمجید از علم و هنر خود سرود و با این مصرع آغاز میشود: «با عقل من نباشد مریخ را توان»
- شعری کـه در مدح یار خود سرود و با این مصرع آغاز میشود: «ان صنم دلفروز یار نو آیین ماست»
مطالب مشابه: نگاهی به زندگی پروین اعتصامی شاعر مشهور ایرانی
علایق عبدالواسع جبلی
عبدالواسع جبلی علاقه‌مند بـه شعر و ادبیات فارسی و عربی بودو دراین زمینه‌ها تحصیل و تسلط داشت. او همچنین بـه علوم دینی مانند تفسیر، فقه، کلام و حدیث علاقه داشت ودر حوزه‌هاي دینی تربیت یافت. او از شاعران مدیحه‌سرا، ملمع‌سرا و ترکیب‌بند بودو بـه مدح شاهان هم‌زمان خود از غوریان، سلجوقیان و محمودیان پرداخت.
همسر و فرزندان عبدالواسع جبلی
برخی منابع نشان می دهند کـه او از خاندانی علوی بودو از احفاد امام حسن مجتبی. او همچنین در شعرهای خود بـه نام یکی از فرزندانش بـه نام عبدالجامع اشاره کرده اسـت. از همسر یا همسران او چیزی نمیدانیم.
مطالب مشابه: نگاهی به زندگی علی اکبر دهخدا محقق بزرگ کشورمان
در پایان
عبدالواسع جبلی یکی از شاعران برجستهٔ قرن ششم هجری بود کـه در سبک عراقی شعر سرود. او مدیحه‌سرایان، ملمع‌سرایان و ترکیب‌بندان مشهور زمان خود بود.
